"Paşinyan bunu bilmirsə, savadsızdır"

21 Yanvar 2019 13:55 (UTC+04:00)

Nikol Paşinyan Ermənistan konstitusiyasına uyğun Baş nazir seçildikdən sonra ilk səfərini Gürcüstana etdi. Gürcüstanın baş naziri ilə Ermənistan-Gürcüstan dövlət sərhədinə yaxın ərazidə yerləşən Bolnisi kəndində keçirilən görüşdə iki ölkə arasındakı münasibətlər, xüsusi ilə iqtisadi əlaqələrin genişləndirilməsi müzakirə olundu. Paşinyan Baxtadzedən iki ölkə biznesmenlərinin iştirakı ilə biznes forumun may ayında Dilicanda (Ermənistan) keçirilməsi razılığını aldı. Bundan artıq bir şey əldə edə bilmədi.

Görüşlə bağlı məlumatı hazırlayan jurnalist erməni xislətini ortalığa qoydu. Bolnisinin adını “Bolnisi xaçen” kimi təqdim etdi. Bolnisi Gürcüstanda azərbaycanlılar yaşayan kənddir, sadəcə bir hissəsində ermənilər yaşayır. Paşinyanın Gürcüstana ilk səfərini etməsinə baxmayaraq erməni ictimaiyyəti hələ də Gürcüstanla münasibətlər qurmağa hazır deyil.

Paşinyanın ilk səfərini Gürcüstana etməsi siyasi seçimdir. Çünki Paşinyanın əlində alternativ variantlar var idi: İranın bir neçə dəvəti hələ Ermənistan tərəfindən cavabsız qalıb; Avropa ölkələrinin birinə gedərdi; İstənilən adla Paşinyan Rusiyaya səfər edə bilərdi; Amma Gürcüstanı seçdi.

Bu seçim həm də Ermənistanın İrana mesajıdır. Paşinyan ABŞ-ın İran siyasətini nəzərə alır, ona görə İranla münasibətləri ritorikadan qırağa çıxa bilməyəcək. Paşinyanın Rusiyaya getməməsinin səbəbi əks-effekt yaratmaqla bağlıdır. Paşinyan hər dəfə Rusiyaya getdikcə Rusiya-Ermənistan münasibətlərində əlavə problemlər yaranır.

Aİ ölkələrinə səfər üçün müəyyən qədər vaxt lazımdır. ABŞ Paşinyanı qəbul etmir. Bu kontekstdə onun Gürcüstana ümid etməsi çarəsizlikdən başqa bir şey deyil.

Gürcüstan iqtisadiyyatının bütün sahələrində Azərbaycan vacib parametrlər üzrə birinci yerdədir. İkinci yerdə isə Türkiyədir və birinci iki yerdə olan dövlətlə Gürcüstanda iqtisadi iştirakı olan digər dövlətlər arasında hədsiz çox böyük fərq var. Ona görə Gürcüstanın indiki rəhbərliyinin Ermənistana görə özünü daha da yoxsul vəziyyətə salacağını düşünmək ağılsızlıqdan başqa bir şey deyil.

Tbilisi Ermənistanla yalnız Azərbaycanla münasibətlərinə ziyan vurmamaq şərti ilə əməkdaşlıq edə bilər. Gürcüstan Azərbaycanı inandırmalıdır ki, Ermənistan tamamilə Gürcüstanın tabeliyindədir, heç bir destruktiv siyasət apara bilməyəcək və yaxın vaxtlarda da Dağlıq Qarabağ problemini həll edəcək. Ermənistanın Dağlıq Qarabağ problemini həll edəcəyinə Gürcüstan təzyiq rıçaqlarları yaradacaq. Bu halda Azərbaycan inana və Gürcüstan-Ermənistan münasibətləri inkişaf edə bilər. Əgər Gürcüstan Dağlıq Qarabağ tənzimlənməsində qarant rolunu yerinə yetirə bilməyəcəksə, o zaman Azərbaycan Gürcüstanla münasibətlərin həcminə yenidən baxa bilər. Gürcüstanın iqtisadiyyatının indiki geriləməsində Azərbaycan faktorunu unutmaq lazım deyil. Gürcüstanın rəhbərliyi Azərbaycanla əlaqəli siyasətində dəyişiklik edən kimi Azərbaycan Gürcüstandan daxil olan bəzi məhsullara məhdudiyyət qoydu və bu məhdudiyyət özünü Gürcüstan iqtisadiyyatında göstərdi. İndi Gürcüstan məhsullarının Azərbaycana idxalında heç bir məhdudiyyəti yoxdur. Amma bu məhdudiyyət istənilən vaxt bərpa oluna bilər.

N.Paşinyan bunu bilmirsə, savadsızdır və yaxud bilib edirsə, deməli Ermənistanın Gürcüstanın tabeçiliyində olması ideyası ilə razılaşıb.

Bəlkə də bu, ağıllı variantdır: Rusiyanın, İranın tərkibinə daxil olmaqdansa, Ermənistanın Gürcüstanın vassallığına düşməsi daha məntiqə uyğundur.

Mübariz Əhmədoğlu

Siyasi İnnovasiya və Texnologiyalar Mərkəzinin direktoru