Dövlətimizin ömrünün qısa olması və cəmi 23 ay yaşamasının səbəblərindən biri də ermənilərin xarici dövlətlərin dəstəyi ilə apardıqları işğalçı siyasət idi. Çünki ölkə daxilində etnik separatizm siyasəti bu prosesin önündə gedirdi. 1991-ci ildə bu dəfə keçmiş Sovet İttifaqı dağıldı və ermənilər əvvəllər olduğu kimi, etnik separatizm bəlasını işə salaraq Azərbaycana qarşı işğlaçılıq siyasətini gündəmə gətirdilər. Bununla yanaşı, onların yedəyində gedən bəzi kiçik qruplar azsaylı xalqların adından adından yararlanaraq, Ermənistanın işğalçılıq siyasətinə açıq şəkildə dəstək verdiklərini nümayiş etdirdilər.
Ermənilərin növbəti cəhdi
İrəvandakı “Ermənistan-Rusiya Universiteti”nin nəzdində fəaliyyət göstərən “Qafqaz və İran Şöbəsi”nin elmi əməkdaşları Azərbaycan Respublikasına qarşı qondarma “TMR” ideyası adı altında 25 ildən çoxdur Vətənə xəyanət edən, hazırda həbsdə olan Fəxrəddin Abbasovun “hüquqlarının müdafiəsi”nə başlayıblar. Viktoriya Arakelova, Anahit Hakopyan, Yelena Trufanyan, Georgi Xaçaturyan, Lilit Məliksetyan,
Raisa Əmirbekyan, Rimma Manukyants, Tatyana Minasyan, Hrazdan Madoyan, Suren Petrosyan, Anna Keropyan, Olqa Asatryan, Hamlet Petrosyan, Artaşes Mikaelyan və digərləri F. Abbasovun hüquqlarının müdafiəsinə qalxıblar. “Change.org” sosial şəbəkəsində beynəlxalq müdafiəsi üçün imza kampaniyasına başladıblar (www.change .org/p/european-parliament-free-fakhraddin-aboszoda-abbasov?fbclid=IwAR38mS8dr GJO9sa ElL3smjigzEM8s8Wlu L1Ipfcu9koEQ9yvo7hj5I6f6TY.)
Bu qrupun iddia etdiyi əsas mənbə isə, Rusiya Federasiyası Baş Prokurorluğunun Fəxrəddin Abbasovla bağlı 28 mart 2019-cu il tarixdə imzaladığı sənəddir. Halbuki, onlar Baş Prokurorluğun “Beynəlxalq Hüquqi Əməkdaşlıq” şöbəsinin ekstradisiya məsələləri ilə bağlı prokuror A. E. Manerkinin imzaladığı sənədə istinad edirlər. Həmin sənəd Hollandiyada mühacir statusu ilə yaşayan, qondarma “TMMH” adlı qurumun lideri kimi özünü dünyaya sırımağa çalışan Əlikram Hümbətovun sorğusuna verilən qanuni cavabdır. Bir yandan Ə. Hümbətovun, digər yandan isə ermənilərin F. Abbasovla bağlı nümayiş etdirdikləri “həyəcan”nın nədən ibarət olduğu elə bu təşəbbüslərdən aydın olur. “Petisiya” qrupunun ideoloji rəhbəri “Ermənistan-Rusiya Universiteti”nin Şərqşünaslıq kafedrasının “İranşünaslıq” şöbəsinin müdiri, “Talışstan Araşdırma Mərkəzi”nin rəhbəri, Azərbaycan Respublikasında etnoslararası ədavəti qızışdırmaq üzrə püxtə mütəxəssis kimi tanınan Qarnik Asatryandır.O, hm də Fəxrəddin Abbasovun İrəvana səfərlərinin əsas təşkilatçısıdır. Q. Asatryan İrəvanda Azərbaycan dövlətinə qarşı təbliğatın önündə gedən “voskanapat.info” adlı sayta son müsahibəsinə bunları deyib: “Fəxrəddin Abbasov Ermənistanın fəxridir və bizim daşıdığımız ideyaların tanınmış mübarizlərindən biridir. Dağlıq Qarabağla bağlı biz ermənilərin maraqlarını daim müdafiə edibdir. İndi sıra bizimdir”(http://voskanapat.info/?p=34807&l=ru&fbclid=IwAR0kC7oO_QDOK7ILjlX3rPTdacNfFe7HkeSLb9Q88eRVQe4PoXRV3r46poM).
“Caucaso – Caspica” üzərindən atılan bötanlar
İrəvanda ingilis dilində dərc olunan və “Caucaso-Caspica” (Qafqaz-Xəzər) jurnalının hər sayında “Qafqaz coğrafiyasında yaşayan xalqların etnik tərkibi, onların adət-ənənələri, yayılma arealı” məsələsini gündəmə gətirməklə bütün vasitələrlə azərbaycanlıları inkar hədəfləri irəli sürülür. Bu jurnalın sponsoru isə, İran Xarici İşlər nazirliyinə bağlı “Qafqaz Araşdırma Mərkəzi”dir. Hətta jurnalın çətiri altında hər il elmi konfranslar da keçirilir. Bu tədbirlərdə Fəxrəddin Abbasov dəfələrlə iştirak edib. Jurnalın ərafında birləşən erməni alimləri tərəfindən əsasən Xəzər dənizi sahilləri boyunca qondarma “Ləzgistan”, “Şirvan-Tat” və “Talışstan” muxtar regionlarının yaradılması ideyası irəli sürülür. Bu istiqamətdə erməni alimləri saxtakarlıq edərək beynəxalq elmi ictimaiyyəti çaşdırmaq hədəflərini də ortaya qoyurlar. XV-XX əsrlərdə Avropada dəbdə olan “türk xalqlarını inkar” siyasəti demək olar ki, indi heç nəyə yaramır. Ona görə ki, ötənlərdə Avropanın bir sıra dövlətləri dünyada kolonial siyasət yürüdükləri üçün bu taktikadan istifadə etməklə yanaşı, həm də öz hədəflərinə mümkün qədər “elmi” don geyindirməyə çalışırdılar. İndi bütün bunlar Avropada mənasız bir anlam daşıyır. Ona görə ki, tarix və zaman dəyişib. Azərbaycan xalqı öz iradəsinə söykənərək dövlətinə sahibdir. 28 ildir dövlət müstəqilliyimizi qoruyub saxlamağı və həm də inkişaf etdirməyi bacardıq. Yəni Ermənistan kimi “banan ölkə”yə çevrilmədik. “Caucaso-Caspica” jurnalının redaksiya heyətinin üzvləri və digər erməni alimləri hər il İranın Gilan vilayətinin Rəşt, Masal, Rizvanşəhr, Rudbar, Əmləş, Rudsər, Ləngərud və Şəft rayonlarında keçirilən konfranslarda iştirak edirlər. Həmin konfranslara “beynəlxalq tədbir” statusunun verilməsində ermənilərin müstəsna xidmətləri vardır. Bu tədbirlərə qatılan alimlər Xəzər sahilləri və Qafqazda yaşayan xalqları bəhanə edərək Azərbaycan Respublikasını mümkün qədər inkar etməyə çalışır, “aborigen xalqlar” ideyasına bağlı mövzuların həyata keçirilməsi layihələrini müzakirə edirlər (mənbə: orient.rau.am/…/4…/files/CAUCASO-CASPICA-2-3.pdf…). Fəxrəddin Abbasovun 25 ildir apardığı təbliğatların arxa baxçası məhz bu konsepsiyaya söykənirdi.
Məryəm Ağayan və “CivilNet TV”
10 mart 2019-cu il tarixdən etibarən İrəvanda fəaliyyət göstərən “CivilNet TV” kanalı hər gün Fəxrəddin Abbasovun hüquqlarının müdafiəsi ilə kampaniya aparır. Kanalın müxbiri Məryəm Ağayan faktiki olaraq F. Abbasovla bağlı ixtisaslaşıb. Həmin proqramlarda F. Abbasov və məsləkdaşlarının ideyaları təbliğ edilir. Onun istinad mənbəyi “F. Abbasovun hüquqlarının müdafiə komitəsi”nin sədri, “tolishpress.org” saytının təsisçisi və baş redaktoru Kahin Mirzəlizadədir (ov). K. Mirzəlizadə gündəlik informasiyaları toplayaraq, rəhbəri olduğu saytda yerləşdirir və M. Ağayan da bunları öz proqramında geniş şəkildə yorumlayır. Hətta F. Abbasovun erməni dostları olan alimləri efirə mütəxəssis qismində dəvət edərək onların fikirlərini işıqlandırır. (mənbə: http://tolishpress.org/news/5529.html?fbclid=IwAR0xU9slwK2JFeG4TqWLJkygEeAF5BjdcdckOTIQYstfJLMK6xb2MNwhNkk). Məryəm
Ağayanın verilişlərinin ən çox qonağı və “mütəxəssis” statusu ilə iştirak edənlər 2012-ci ildə Ermənistanın Tsaxkadzor rayonunda keçirilən ilk “Beynəlxalq talışşünaslıq elmi konfransı”nın iştirakçılardır. Onların arasında Samvel Markaryan, Harnik Asatryan, Vaha Boyacyan və Viktoriya Arakelova daha fəladırlar. Bundan əlavə, Dağlıq Qarabağın mərkəzi Xankəndində fəaliyyət göstərən və Azərbaycandakı etnik icmalar arasında nifaq toxumu səpməyə çalışan “Ozodə Tolişstoni Sədo” radiosunun (Ermənistana məxsus AM – 9677 radio dalğası) şərhçisi Zahirəddin İbrahimi(ov) faktiki olaraq gündə bir neçə dəfə Fəxrəddin Abbasovla bağlı proqramlar yayınlayır. Daha sonra isə, həmin proqramlar facebook.com sosial şəbəkəsi vasitəsilə yayılır (https://www.facebook.com/watch/?v=2318719431707689).
İrəvandakı “shanttv” televiziya kanalı da Fəxrəddin Abbasovun hüquqlarının müdafiəsi məsələsində son günlər aktiv fəaliyyətə keçibdir.
Ermənistan nə üçün Gürcüstan və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə qarşıdır?
Gürcüstanda son illərdə hakimiyyətlər seçkilər yolu ilə dəfələrlə dəyişsə də, dəyişməyən təkcə ölkənin ərazi bütövlüyünü qorumaq ideyasıdır. Ermənilərin irəli sürdüyü “Erməni Cevaxk Muxtar Respublikası” ideyası tamamilə iflasa uğrayıbdır. Abxaziya və Cənubi Osetiya məsələsində rəsmi Tiflis dövlətin iradəsi ilə hərəkət edir. Azərbaycan Respublikası Dağlıq Qarabağ və işğal olunmuş ətraf rayonların geri qaytarılması üçün faktiki olaraq həm də beynəlxalq birliyi bu prosesə cəlb edib. Bu həm də ölkəmizin beynəlxalq imicinin irəli getməsi ilə bağlıdır. Artıq böyük dövlətlər də dərk edirlər ki, “ermənilərin nazı ilə oynamamağın zamanı çatmışdır”. Ermənistan və ona dolayı yolla dəstək verən bəzi ölkələr isə Azərbaycana qarşı separatizm ideyalarını pərçimləmək yolunu tutublar. Əslində ermənilərin “dilini uzadan” həmin güclərdir. Sülh danışıqlarının bəzən dalana dirənməsinin pərdəarxasında süni şəkildə yaradılan problemlər də məhz bu faktora söykənir. Lakin etnik, regional separatizm ideyaları 2015-ci ilə qədər beynəlxalq səviyyədə “qlobalizm” ideyasının tərəfdarlarının maraq dairəsində idisə, indi bütün bunlar arxada qalıb. İraq, Suriya, Misir və digər Yaxın Şərq ölkələrinin bir neçə süni dövlətə bölünməsi ideyaları o zaman “qlobalist cərəyanlar” tərəfindən zamanın ən yaxşı ideyası kimi dəstəklənirdi. Fəqət tərəqqipərvər bəşəriyyət dərk etdi ki, hər hansı bir dövlətin bir neçə yerə parçalanması bəşəri faciələrə yol açan bir düsturdur. Xalqlararası ədavətin illərlə, bəzən də yüzillərə kimi davam etməsi region xalqlarına heç nə yaxşı vəd etmir. Ona görə də belə bir yanaşmadan imtina olundu. Halbuki Azərbaycan bir dövlət olaraq, 25 ildir yorulmadan bu faktı qabartmağa çalışırdı.
Gürcüstanla Azərbaycanın vahid mövqedən çıxış etməsi həm də ermənilərin 1980-ci illərdə başlatdıqları “Qafqazda xristian-islam qarşıdurması”, “Türk-erməni müharibəsi” və digər uydurma sterotipləri darmadağın etmişdir. Ermənistan və erməni xalqı bayağı şəkildə keçmiş yalnışlıqlarından əl çəkmək fikrində olmadığına görə Azərbaycana və Gürcüstana qarşı apardığı təbliğatlarının mənasızlığını dərk edə bilmirlər. Ona görə də nəinki Qafqazda, dünyanın hansı bölgəsində “etnik separatizm” meyli varsa, ermənilər dərhal onlara dəstək verir. Yaşadığımız XXI əsrin standartlarını XV əsrin məcrasına doğru yönəltmək heç bir xalqa fayda verməyib. Dünyanın ən geridə qalmış xaqları bunu dərk etsə də, təkcə bunu anlamayan ermənilər və Ermənistandır.
Ə.Yusifoğlu