Qəbul etməliyik ki, bütün bunlar uşaqların və gənclərin gündəlik həyatının bir hissəsidir, o cümlədən məktəbdə. Xüsusilə pandemiyadan sonra bunlara maraq daha da gücləndi.
Təhsil və əyləncədə texnologiyadan istifadənin faydaları indi çox aydın görünür. Pandemiya zamanı, təhsilin və sosiallaşmanın onlayn olduğu vaxtda texnologiyadan istifadəyə münasibət də dəyişdi. Hər kəs bu dəyişikliyə uyğunlaşmalı idi. Hətta uşaqlarla yanaşı böyüklər də. "Biz Zoom görüşləri olmadan nə edərdik?"
Şübhəsiz ki, texnologiyanın təhsilə və ya gənclərə təsiri ilə bağlı rəylər müsbətdir. Bu mövzuda xaricdə nə düşünürlər? Onlar da bizim kimi nikbindir, yoxsa pessimist?
AzNews.az müxbirinin xarici mətbuatı araşdırmasına görə, xarici pedaqoqlar da texnologiyanın uşaq və gənclərin inkişafındakı yerinin müsbət olduğu qənaətindədir. Çünki uşaqlar buna öyrəşiblər və bu, onları dərsə cəlb edən faydalı bir vasitədir, onları daha çox məşğul edir. Texnologiyanın gənclərin dünya görüş və bacarıqlarının gücləndirilməsində rolu böyükdür.
Onlar bir-birlərindən öyrənmək və biliklərini ifadə etmək üçün sosial şəbəkə saytlarından istifadə edirlər. Hətta sinifdə sakit olan uşaqlar da özlərini onlayn ifadə etməyi daha yaxşı bacarırlar.
Texnologiya problemidir, yoxsa şans?
Hətta pedaqoqlar gənclərin bir-birlərinin hisslərinə qarşı həssas olduqlarını, sosial şəbəkədə kiminsə kədərli və ya stresli olduğunu görəndə empatiya ilə yanaşdığını, bir-birlərinə dəstək olduqlarını müşahidə etdiklərini bildiriblər.
Bununla belə, bəzi müəllimlərin onlayn qarşılıqlı əlaqənin uşaq və gənclərin sosial bacarıqlarına təsiri ilə bağlı narahatlıqları var. Müəllimlərdən biri bu məsələ ilə bağlı narahatlığını belə ifadə edir:
“Yeniyetmələr həqiqi üz-üzə danışmağı və ya problemi danışmaqla necə həll etməyi bilmirlər, çünki klaviaturada kobud davranmaq onu həll etməkdən daha asandır”.
Bu şərhlə görə, onlar əsl münasibətin və söhbətin nə olduğunu bilmirlər və məsələn, “sevgilim var” deyirlər və heç vaxt üz-üzə görüşməyiblər. Sırf virtual münasibətlərdir və bu çox təhlükəlidir.
"Bəs texnologiya onların məktəbdə oyun oynamaq qabiliyyətinə necə təsir edir?" Müəllimlər deyir:
"Onlar necə oynayacaqlarını bilmirlər və əslində bizim müşahidə etdiyimiz tək şey oynayan uşaqlar deyil, telefonun başına toplanmış bir qrup uşaqdır."
RİSKLƏRİ NECƏ AZALDAQ?
Tələbə və gəncləri texnologiyadan uzaq tutmağa çalışmaq və ya telefonlarını cəza olaraq əllərindən almaq, şübhəsiz ki, evdəki gərginliyi artıracaq. Onda nə etməliyik?
1. Şagirdləri üzbəüz komanda idman növlərinə həvəsləndirmək.
2. Məktəblərdə texnologiya ilə necə yaşamaq və ondan balanslı şəkildə istifadə etmək barədə təlimat dərslərinin verilməsi.
3. Texnologiyadan istifadə ilə bağlı əsaslandırılmış qərarların necə qəbul edilməsi üzərində işləmək. Onlayn fəaliyyət tanımadığınız insanlarla danışmağı əhatə edirsə, daha diqqətli olmaq.
4. Uşaqları və gəncləri görmək və qarşılıqlı əlaqədə ola biləcəkləri məzmuna dair bilikli, tənqidi və çevik olmağa təşviq etmək.
5. Təhlükəsizliyə dair onlayn dərslərin kurrikuluma əlavə edilməsi, uşaqlara və gənclərə öz texnologiya təcrübələri və məzmunu haqqında danışmağa imkan yaratmaq.
Bəyənsək də, bəyənməsək də... Texnologiya indi həyatımızın və hətta təhsil sistemimizin bir parçasıdır.
Nuray