Son dövrlərdə Azərbaycanın bir sıra bölgələrində, o cümlədən Göygöl rayonunda yas mərasimlərində ehsan süfrələrinin ləğvi mühüm bir mədəni dəyişiklik kimi qarşılanır. Ağsaqqalların və yerli sakinlərin təşəbbüsü ilə qəbul edilən bu qərar cəmiyyətin həm mədəniyyətində, həm də iqtisadi şüurunda yeni bir mərhələni əks etdirir. Artıq yas mərasimlərində dəbdəbəli yemək süfrəsi əvəzinə yalnız sadə çay süfrəsi təqdim olunur. Bu yenilik mərasimlərin əsl mahiyyətini daha çox ön plana çıxarır.
Əvvəllər yas mərasimlərində ailələr maddi çətinliklərə baxmayaraq, böyük yemək süfrələri təşkil etməyə çalışırdı. Bu, bəzən ailələr üçün əlavə borc yükünə səbəb olur, mərasimlərin mənəvi tərəfini isə kölgədə qoyurdu. Yeni qərar isə insanlara həm mənəvi, həm də iqtisadi rahatlıq gətirir. Ailələr artıq mərasimlər zamanı israfçılığa yol vermədən, sadə və təvazökar şəkildə yaxınlarının xatirəsini yad edə bilirlər.
Ehsan süfrələrinin ləğvi dini baxımdan da böyük əhəmiyyət daşıyır. İslam dini israfçılığı pisləyir və sadəliyi təşviq edir. Bu mənada yas mərasimlərində sadəlik prinsipinin tətbiqi dini prinsiplərə də tam uyğundur. Bununla yanaşı, qərar mərhumun xatirəsini yad etməyi və ailəsinə dəstək olmağı əsas məqsədə çevirir, mərasimi təmtəraqdan uzaqlaşdıraraq mənəvi yönə daha çox fokuslayır.
Göygöl rayonunda qəbul olunan bu qərar artıq Azərbaycanın digər rayonlarında da tətbiq edilməyə başlanıb. İnsanlar bu yeniliyi yüksək qiymətləndirir və onu cəmiyyətin şüurlu inkişafının göstəricisi kimi dəyərləndirirlər. Belə təşəbbüslər yalnız yas mərasimləri ilə məhdudlaşmır; bəzi bölgələrdə toy və digər ailə tədbirlərində də sadəlik prinsipi əsas götürülür.
Bu qərar cəmiyyətin həm dini, həm mədəni, həm də sosial inkişafını əks etdirir. Göygöldə və digər rayonlarda qəbul edilən bu yenilik, mərasimlərin mənəvi dəyərini artıraraq, insanların sosial və iqtisadi yükünü azaltmağa xidmət edir. Belə addımların gələcəkdə daha geniş yayılması, ümumi mədəniyyətimizin daha sağlam əsaslar üzərində qurulmasına töhfə verəcək.
Ehsan süfrələrinin ləğv edilmədiyi rayonlarda bu təşəbbüslərin həyata keçirilməsi üçün ictimai maarifləndirmə xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Yerli ağsaqqalların və din xadimlərinin iştirakı ilə keçirilən görüşlər və müzakirələr, bu addımın mahiyyəti və faydaları haqqında məlumatlılığın artırılmasına kömək edə bilər. Ehsan süfrələrinin sadə çay süfrəsi ilə əvəz olunmasının dini prinsiplərə uyğunluğu, cəmiyyətə verdiyi mənəvi və iqtisadi faydalar insanlara aydın şəkildə izah edilməlidir. Həmçinin, uğurlu təcrübələrdən nümunə gətirərək, bu addımın sosial harmoniya yaratdığı vurğulanmalıdır.
Bu təşəbbüsün genişlənməsi üçün rəsmi dəstək və kampaniyalar da təşkil edilə bilər. Qərarın tətbiq olunduğu rayonların nümunəsi göstərilərək, cəmiyyətin digər hissələrində də təşviq edilməsi üçün kütləvi informasiya vasitələrindən istifadə olunmalıdır. Həmçinin, dini və ictimai liderlərin məsələ ilə bağlı fəal mövqe sərgiləməsi, bu dəyişikliklərin mənimsənilməsini daha da asanlaşdıracaq. Beləliklə, bütün bölgələrdə yas mərasimlərinin daha təvazökar və mənəvi məzmunlu keçirilməsi mümkün olacaq.
Zeyal ABİDİN,
AzNews.az