Son günlər ölkənin qlobal internet şəbəkəsinə çıxışında mümkün risklər və informasiya təhlükəsizliyi ilə bağlı bəzi media subyektlərində yayılan narahatlıqlara cavab olaraq, Xüsusi Rabitə və İnformasiya Təhlükəsizliyi Dövlət Xidməti Azərbaycanın internet bağlantısı və informasiya təhlükəsizliyi baxımından dayanıqlılığını təsdiqləyib. Rəsmi məlumata əsasən, əsas internet daşıyıcıları bir neçə coğrafi istiqamətdə alternativ bağlantı təmin edib və bu səbəbdən ölkənin internet trafikinin hansısa bir ölkədən tam asılılığı yoxdur. Dövlət informasiya ehtiyatlarının internetə çıxışında da alternativlik prinsipinin qorunması və 24/7 təhlükəsizlik monitorinqi həyata keçirilir.
Aznews.az şərh edir ki, internetin dayanıqlılığı və informasiya təhlükəsizliyi bu gün təkcə texniki yox, iqtisadi və milli təhlükəsizlik səviyyəsində strateji amilə çevrilib. Azərbaycan internet bazarının bir neçə müstəqil beynəlxalq bağlantı ilə təmin olunması ölkəni qlobal risklərə və geosiyasi dəyişkənliyə qarşı daha davamlı edir. Hazırda Avropa İttifaqı ölkələri və Sinqapur kimi qabaqcıl rəqəmsal iqtisadiyyatlarda da analoji model tətbiq olunur: ölkələr internet trafikinin əsas mənbədən asılılığını minimuma endirməyə çalışır, “multi-homing” və “geo-diversity” prinsipləri sayəsində təkcə texniki nasazlıqlara deyil, həm də siyasi və təbii risklərə qarşı sığortalanır.
Azərbaycanın seçdiyi bu strategiya birbaşa iqtisadiyyatın dayanıqlılığı, bank və maliyyə sektoru, elektron dövlət və e-kommersiya sistemlərinin fasiləsiz fəaliyyəti üçün zəmin yaradır. Alternativ kanallar həm yerli sahibkarların və beynəlxalq partnyorların inamını artırır, həm də ölkədə rəqəmsal xidmətlərin inkişafına əlavə imkanlar yaradır. Dövlət informasiya ehtiyatlarının AzstateNet üzərindən təhlükəsiz və alternativli şəkildə qorunması isə kibertəhlükələr fonunda ictimai və biznes informasiyasının davamlılığını təmin edən əsas mexanizmdir.
Beynəlxalq hesabatlarda qeyd olunur ki, belə alternativlik və yüksək monitorinq imkanları olan ölkələrdə kütləvi kiberhücum və ya texnogen risklər zamanı iqtisadi və sosial həyatın minimum təsirlə davam etdirilməsi mümkündür. Məsələn, Estoniya və İsrail kimi ölkələrdə informasiya infrastrukturunun diversifikasiyası onların iqtisadiyyatının kiberhücumlara qarşı davamlılığını artırıb.
Beləliklə, Azərbaycanın internet bağlantısında coğrafi alternativlik və informasiya təhlükəsizliyi üzrə daimi nəzarət ölkənin rəqəmsal iqtisadiyyatına, innovasiya və biznes mühitinə, dövlət idarəçiliyinin müasir tələblərinə uyğun etibarlı platforma yaradır. Bu addımlar həm vətəndaşların, həm də sahibkarların rəqəmsal xidmətlərə çıxışında fasiləsizliyi və etibarı qoruyur, ölkənin qlobal rəqəmsal iqtisadiyyatda mövqeyini gücləndirir.
Nuray,
Aznews.az