İyul ayında Azərbaycanda sosial şəbəkələr arasında liderlik mövqeyini qoruyan “Instagram” platforması ölkədəki istifadəçi davranışlarının dəyişkənliyinə dair maraqlı mənzərə ortaya qoyub. “StatCounter”ın açıqladığı statistik göstəricilərə əsasən, bu platformanın bazar payı 34,01 faizə çatıb ki, bu da iyun ayı ilə müqayisədə artım, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə isə azalma tendensiyası göstərir. Sosial şəbəkə bazarında gedən bu cür dinamikalar həm rəqəmsal kommunikasiyanın strukturunda, həm də marketinq strategiyalarında yenidən baxılması üçün ciddi əsaslar yaradır.
Sosial şəbəkələr üzrə pay bölgüsü Azərbaycanda rəqəmsal texnologiyaların təkcə ünsiyyət deyil, həm də informasiya istehlakı, biznes fəaliyyətləri, brend tanıtımı və ictimai rəyin formalaşması sahəsində artan rolunu əyani şəkildə təsdiqləyir. “Instagram”ın 34 faizlik bazar payı onu bir daha vizual yönümlü məzmun istehsalının və istehlakının ən çox üstünlük verildiyi platforma kimi göstərir. Bu tendensiya həm fərdi istifadəçilərin davranış modelinə, həm də yerli biznes və media strukturlarının kommunikasiya strategiyalarına birbaşa təsir edir. Artımın iyun ayı ilə müqayisədə baş verməsi yay mövsümündə vizual məzmunun və gündəlik həyat tərzi paylaşımlarının aktivləşməsi ilə əlaqələndirilə bilər. Bununla belə, illik müqayisədə baş verən azalma müəyyən istifadəçi qruplarının platformanı tərk etməsi və ya başqa platformalara keçməsi ehtimalını göstərir ki, bu da müxtəlif yaş və maraq seqmentləri arasında rəqabətin artdığını nümayiş etdirir.
“Facebook”un 31,73 faizlə ikinci yeri tutması bu platformanın ölkədəki mövqeyini qoruduğunu göstərir. Son aylarda müşahidə olunan artım bu şəbəkənin daha çox informasiya paylaşımı, ictimai qruplar və peşəkar əlaqələr baxımından istifadə olunması ilə izah edilə bilər. Xüsusilə yerli sahibkarlar, vətəndaş cəmiyyəti institutları və dövlət strukturlarının bu platformadan istifadə səviyyəsinin yüksək olması onun sosial dəyərinin hələ də qorunduğunu göstərir. Eyni zamanda “Facebook”un reklam və məqsədyönlü kommunikasiya alətlərinin daha geniş funksionallığı bu artımı stimullaşdıran mühüm amillərdəndir.
“Youtube” 15,31 faiz payla üçüncü yerdə qərarlaşsa da, iyun ayı ilə müqayisədə azalma müşahidə olunub. Bu, yay mövsümündə uzunmüddətli videoların izlənmə aktivliyinin azalması ilə bağlı ola bilər. Bununla belə, illik müqayisədə artım platformanın davamlı olaraq istifadəçi diqqətini cəlb etməyə müvəffəq olduğunu göstərir. Azərbaycanda video-kontentin populyarlığı artmaqda davam edir və bu, xüsusilə mobil cihazlardan istifadə səviyyəsinin yüksəlməsi ilə sıx bağlıdır.
“X” platformasının (keçmiş “Twitter”) 7,1 faiz bazar payı ilə dördüncü yerdə qərarlaşması və bu payın həm aylıq, həm də illik müqayisədə azalma göstərməsi platformanın Azərbaycanda sosial media strukturunda nisbi mövqeyini itirdiyini göstərə bilər. Bu, bir tərəfdən texniki və məzmun siyasətindəki dəyişikliklərlə, digər tərəfdən isə vizual və interaktiv platformaların üstünlük qazanması ilə izah oluna bilər. Eyni zamanda xəbər məzmunlarının “X” platformasından başqa alternativ mənbələrə keçidi də bu azalmanı şərtləndirə bilər.
“Pinterest”, “Reddit” və “Linkedin” kimi platformaların nisbətən aşağı payla bazarda iştirak etməsi onların daha niş və spesifik istifadəçi auditoriyasına xidmət etdiyini göstərir. Məsələn, “Pinterest”in yaradıcılıq və vizual ideya paylaşımı, “Reddit”in forum xarakterli diskussiyalar, “Linkedin”in isə peşəkar əlaqə və iş dünyası üçün nəzərdə tutulması onların geniş kütlə deyil, daha konkret ehtiyac və maraqları olan istifadəçilər üçün cazibədar olduğunu göstərir. Hərçənd bu platformalar arasında aylıq və illik müqayisələrdə cüzi dəyişikliklər baş versə də, onların bazarda mövcudluqları və dayanıqlı auditoriyası diqqətdən kənarda qalmamalıdır.
Ümumilikdə aparılan təhlil göstərir ki, Azərbaycanda sosial şəbəkə bazarındakı istifadəçi davranışları mövsümi faktorlarla yanaşı, texnoloji yeniliklər, məzmun strategiyaları və sosial media platformalarının özlərinin dəyişən siyasətləri ilə də sıx əlaqəlidir. Ən mühüm tendensiyalardan biri isə vizual və qısa formatlı məzmunun üstünlük qazanmasıdır ki, bu da texnoloji adaptasiya, gənc istifadəçi auditoriyasının üstünlük verdiyi məzmun tipləri və informasiya istehlakı sürətinin artması ilə izah oluna bilər. Eyni zamanda bu dinamika rəqəmsal reklam və marketinq strategiyalarının daha hədəfyönlü və davranış əsaslı tərtib olunmasını zəruri edir.
Nuray,
Aznews.az