Azərbaycanda bərpa olunan enerji mənbələrinin inkişafı üzrə həyata keçirilən layihələr 2027-ci ilin sonuna qədər elektrik şəbəkəsinə təxminən 2 GVt gücündə “yaşıl enerji”nin ötürülməsini hədəfləyir. Energetika Nazirliyi yanında Bərpa Olunan Enerji Mənbələri Dövlət Agentliyinin rəhbərliyi bu istiqamətdə ilkin mərhələnin başa çatdığını, torpaq sahələrinin müəyyən edildiyini, şəbəkə inteqrasiyası ilə bağlı texniki problemlərin aradan qaldırıldığını və tələb olunan müqavilələrin imzalandığını açıqlayıb. Bu, ölkənin enerji sektorunda yalnız daxili tələbatın ödənilməsi ilə məhdudlaşmayan, həm də ixrac potensialı olan dayanıqlı enerji modelinin qurulması istiqamətində mühüm mərhələdir.
Aznews.az şərh edir ki, bu miqyasda “yaşıl enerji” istehsalı ölkənin enerji balansında struktur dəyişikliklərinə səbəb olacaq. Hazırda enerji istehsalının əsas hissəsi təbii qaz və digər fosil yanacaqlara əsaslansa da, planlaşdırılan 2 GVt-lıq əlavə güc ümumi elektrik istehsalında bərpa olunan mənbələrin payını nəzərəçarpacaq dərəcədə artıracaq. Bu, həm karbon emissiyalarının azalmasına, həm də ixrac üçün əlavə enerji resurslarının yaranmasına şərait yaradacaq. Enerji ixracının artırılması isə Azərbaycanın regional enerji bazarlarında mövqeyini gücləndirməklə yanaşı, ölkəyə əlavə valyuta axını təmin edə bilər.
Bərpa olunan enerji üzrə ikinci mərhələ kimi göstərilən interkonektorların qurulması və ixrac infrastrukturunun inkişafı strateji əhəmiyyət daşıyır. Artıq dörd interkonektor layihəsi üzərində işlərin aparılması, həmçinin Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi ilə birlikdə optik komponentlər üzrə əməkdaşlıq enerji sisteminin yalnız istehsal deyil, ötürmə və idarəetmə texnologiyaları baxımından da müasirləşdirilməsinə xidmət edir. İnterkonektorlar vasitəsilə enerji ticarəti imkanlarının genişlənməsi Azərbaycanın Avropa, Mərkəzi Asiya və qonşu region bazarları ilə daha sıx əlaqələr qurmasına şərait yaradacaq.
İqtisadi baxımdan “yaşıl enerji”nin şəbəkəyə inteqrasiyası yerli sənaye, texnologiya transferi və məşğulluq sahələrində yeni imkanlar formalaşdırır. Günəş və külək enerjisi stansiyalarının qurulması, texniki xidmət və rəqəmsal idarəetmə sistemlərinin tətbiqi ölkədə mühəndislik və texnologiya sahələrində yüksək ixtisaslı kadr tələbatını artıracaq. Bu isə uzunmüddətli perspektivdə insan kapitalının inkişafına töhfə verəcək.
Azərbaycanın bərpa olunan enerji üzrə ixrac yönümlü strategiyası həm enerji təhlükəsizliyi, həm də iqtisadi diversifikasiya baxımından önəmlidir. Qlobal bazarda “yaşıl enerji”yə artan tələbat fonunda belə layihələrin vaxtında və effektiv icrası ölkənin rəqabət qabiliyyətini artıracaq. Nəticədə, Azərbaycan həm daxili enerji sabitliyini möhkəmləndirəcək, həm də beynəlxalq enerji dəhlizlərində aparıcı tərəfdaş mövqeyini gücləndirəcək.
Nuray,
Aznews.az