2025-ci ilin yanvar-avqust aylarında dənli və dənli paxlalı (qarğıdalısız) bitkilərin yığımı üzrə əldə olunan nəticələr ölkənin kənd təsərrüfatı sektorunun mövsümi istehsal həcmlərində sabit artım dinamikasını təsdiqləyir. 939,1 min hektar sahədən 924,4 min hektarının biçilməsi, yəni işlərin 98,4 faizinin yekunlaşması, planlı icra və aqrotexniki tədbirlərin düzgün ardıcıllıqla həyata keçirildiyini göstərir. Toplanan 2 milyon 971,8 min ton məhsulun 53,3 faizini buğda, 45,4 faizini arpa, qalan hissəsini isə digər dənli və dənli paxlalılar təşkil edib. Orta məhsuldarlığın 32,1 sentner/ha olması ötən illərin bəzi göstəriciləri ilə müqayisədə rəqabətqabiliyyətli səviyyəni qoruduğunu göstərir.
Ən yüksək məhsuldarlığın qeydə alındığı Hacıqabul, Ağcabədi, Sabirabad və Samux kimi rayonlarda hektardan götürülən məhsulun 40 sentnerdən yuxarı olması intensiv aqrotexnika, müasir toxum sortlarının istifadəsi və suvarma sistemlərinin effektiv tətbiqi ilə izah oluna bilər. Bu amillər kənd təsərrüfatında texnologiya və idarəetmə yanaşmasının məhsuldarlığa birbaşa təsirini göstərir. Cəlilabad, Şəki və Ağcabədinin ümumi istehsalda lider mövqeyə çıxması isə həm geniş əkin sahələrinin, həm də iqlim-yer quruluşu üstünlüklərinin birləşməsindən qaynaqlanır.
Məhsul yığımının yekunlaşmaq üzrə olması ölkə üzrə taxıl balansına və ərzaq təhlükəsizliyi strategiyasına da birbaşa təsir göstərir. Yüksək buğda və arpa həcmi un və yem sənayesində daxili xammal təminatını gücləndirir, idxal asılılığını azaldır. Bu, xüsusilə ərzaq bazarında qiymət sabitliyinin qorunması və kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı sənayesinin fasiləsiz fəaliyyətində önəmli rol oynayır.
Bununla yanaşı, regionlar üzrə məhsuldarlıq fərqləri kənd təsərrüfatında resurs bölgüsü və aqrotexniki xidmətlərin keyfiyyəti ilə bağlı strateji təhlil tələb edir. Daha aşağı göstəricilərə malik rayonlarda məhsuldarlığın artırılması üçün torpaq münbitliyinin bərpası, suvarma infrastrukturu və fermerlərə texniki dəstəyin genişləndirilməsi kimi tədbirlər prioritet ola bilər. Bu addımlar yalnız cari mövsümün nəticələrini deyil, həm də uzunmüddətli dayanıqlı istehsal potensialını yüksəldə bilər.
Mövcud nəticələr göstərir ki, ölkədə dənli və dənli paxlalı bitkilərin istehsalında həm iqlim amillərinə adaptasiya, həm də texnoloji modernizasiya tendensiyası güclənir. Bu istiqamətdə ardıcıl investisiya və innovativ kənd təsərrüfatı təcrübələrinin tətbiqi gələcək illərdə məhsuldarlığın sabit artımına zəmin yarada bilər.
Nuray,
Aznews.az