Soyuq fəsillərin başlaması ilə birlikdə infeksion xəstəliklərin yayılma riski artır və bu, əhalinin sağlamlığı ilə yanaşı səhiyyə sisteminə də əlavə yük gətirir. Qapalı məkanlarda insanların daha çox vaxt keçirməsi, havanın rütubətli və soyuq olması, immun sisteminin zəifləməsi mövsümi xəstəliklərin yayılmasını asanlaşdırır. Buna görə də həm fərdi, həm də ictimai sağlamlıq baxımından qoruyucu tədbirlərin vaxtında görülməsi xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.
Ən mühüm amillərdən biri immun sisteminin güclü saxlanmasıdır. Balanslı və vitaminlərlə zəngin qidalanma burada əsas rol oynayır. C vitamini ilə zəngin sitrus meyvələri, göyərti və tərəvəzlər, sink tərkibli qidalar, balıq və yumurta kimi D vitamini mənbələri qış aylarında daha çox istifadə olunmalıdır. Qidalanma ilə yanaşı maye balansı da nəzərə alınmalıdır. Soyuq havada insanlar susuzluq hissini azaldıqlarından kifayət qədər su içmirlər, halbuki orqanizmin nizamlı işləməsi üçün gündəlik maye qəbulu vacibdir.
Fiziki aktivlik soyuq aylarda azalsa da, tamamilə passiv həyat tərzi orqanizmin müqavimətini zəiflədir. Gün ərzində ən azı qısa gəzintilər, evdə edilən sadə idman hərəkətləri qan dövranını gücləndirir və immun sistemini aktiv saxlayır. Bununla yanaşı, yetərli yuxu rejimi də müdafiə mexanizmlərinin bərpasında əvəzsizdir. Gündəlik 7-8 saatlıq yuxu orqanizmin infeksiyalara qarşı müqavimətini artırır.
Gigiyena qaydalarına əməl etmək qışda xəstəliklərdən qorunmağın əsas üsullarındandır. Əllərin tez-tez yuyulması, dezinfeksiya vasitələrindən istifadə edilməsi, insanların sıx toplandığı yerlərdə tibbi maska taxmaq virusların yayılma riskini azaldır. Xüsusilə uşaqlar və yaşlı insanlar üçün bu tədbirlər daha vacibdir.
Soyuq havada geyim seçimi də sağlamlığa birbaşa təsir göstərir. Orqanizmin temperaturu aşağı düşdükdə immun sisteminin fəaliyyətində zəifləmə baş verir. Bu səbəbdən qat-qat geyim, istiliyi qoruyan materiallardan istifadə və baş, əl-ayaq nahiyələrinin soyuqdan qorunması xəstəlik riskini minimuma endirir. Psixoloji vəziyyətin də sağlamlıqla sıx bağlı olduğu unudulmamalıdır. Qış aylarında gün işığının azalması nəticəsində insanların əhvalında enişlər müşahidə olunur ki, bu da immunitetə təsir edir. Stressin azaldılması, sosial aktivliyin qorunması və hobbilərə vaxt ayırmaq psixoloji balansı saxlamağa kömək edir.
Soyuq havalarda sağlam qalmaq üçün bu sadə, lakin effektiv vərdişlərin gündəlik həyata daxil edilməsi vacibdir. Qidalanma, yuxu, fiziki aktivlik, gigiyena və psixoloji balansın birlikdə qorunması həm fərdi sağlamlığı möhkəmləndirir, həm də ümumi səhiyyə sisteminə düşən yükü azaldır.
Nuray,
AzNews.az