ABŞ və Çin arasında “TikTok” razılaşması: Qlobal rəqəmsal güc balansının yeni mərhələsi

16 Sentyabr 2025 18:15 (UTC+04:00)

ABŞ Prezidenti Donald Trampın jurnalistlərə açıqlamasında “TikTok”la bağlı razılaşmaya nail olunduğunu bildirməsi beynəlxalq arenada böyük rezonans doğurdu. Tramp qeyd edib ki, Çinlə razılığa gəlib və yaxın günlərdə Çin lideri Si Cinpinlə danışaraq bu razılaşmanı rəsmi şəkildə təsdiqləyəcək. Bu bəyanat yalnız iki ölkə arasında iqtisadi münasibətlərin deyil, həm də qlobal rəqəmsal ekosistemin gələcək inkişafı üçün mühüm siqnal hesab olunur.

Son illərdə ABŞ və Çin arasında texnologiya müstəvisində rəqabət daha da kəskinləşib. “TikTok” kimi nəhəng sosial media platformaları bu rəqabətin simvoluna çevrilib. ABŞ hökuməti əvvəllər “TikTok”un təhlükəsizlik və məxfilik məsələləri ilə bağlı ciddi narahatlıqlar irəli sürmüş, tətbiqin Amerika bazarında fəaliyyətinin məhdudlaşdırılması ilə bağlı addımlar atmışdı. Bu vəziyyət isə həm siyasi, həm iqtisadi, həm də sosial müstəvidə gərginliklərin artmasına səbəb olmuşdu.

Razılaşma xəbəri isə vəziyyətin gedişatında yeni səhifə açır. Ekspertlərin fikrincə, bu anlaşma həm ABŞ şirkətlərinə rəqəmsal bazarda daha güclü mövqelər qazanmaq, həm də Çinlə iqtisadi dialoqun davamlılığını təmin etmək baxımından vacibdir. Digər tərəfdən, “TikTok”un milyonlarla istifadəçisi üçün də bu razılaşma müəyyən mənada sabitlik deməkdir. Platformanın bağlanacağı və ya məhdudlaşdırılacağı ehtimalları uzun müddət müzakirə mövzusu olsa da, hazırkı razılaşma bu riskləri minimuma endirir.

Bununla belə, razılaşmanın detalları hələlik tam açıqlanmayıb. ABŞ hökumətinin “TikTok”dan hansı güzəştləri aldığı, Çin tərəfinin hansı şərtlərə razılıq verdiyi və gələcəkdə platformanın idarəetmə mexanizmlərinin necə formalaşacağı sual altında qalır.

Analitiklər bildirirlər ki, bu addım yalnız ABŞ və Çin münasibətlərində iqtisadi dialoqu gücləndirmir, eyni zamanda qlobal rəqəmsal təhlükəsizlik və texnoloji müstəqillik məsələlərini də gündəmə gətirir. Sosial media platformalarının dövlətlərarası münasibətlərin predmetinə çevrilməsi isə yeni dövrün ən önəmli tendensiyalarından biridir.

Nəticə etibarilə, Trampın “TikTok”la bağlı açıqladığı razılaşma təkcə ikitərəfli diplomatik uğur deyil, həm də gələcəkdə qlobal rəqəmsal nizamın necə formalaşacağına dair mühüm siqnal kimi qiymətləndirilə bilər.

AzNews.az