Azərbaycan Avropa İttifaqının Genişlənmə üzrə komissarı Marta Kos ilə keçiriləcək görüşdə qadın sahibkarlığının inkişafına yönələn üçillik strateji planı təqdim edəcək. Azərbaycan Qadın Sahibkarlığının İnkişafı Assosiasiyasının rəhbəri Səkinə Babayevanın açıqlamasına görə, plan qadınların biznes mühitində rolunun artırılması, psixoloji dayanıqlığın gücləndirilməsi, yeni iş yerlərinin yaradılması və innovativ təşəbbüslərin dəstəklənməsini nəzərdə tutur. Görüşdə qadın sahibkarlığının iqtisadi gücləndirilməsi, beynəlxalq əməkdaşlıq imkanları və miqrasiya edən qadınların layihələrdə iştirakı kimi məsələlər müzakirə olunacaq.
Qadın sahibkarlığının inkişafı mövzusu qlobal iqtisadi gündəmin diqqət mərkəzindədir. Dünya Bankının son hesabatına əsasən, qadınların işgüzar fəaliyyətə qoşulma səviyyəsi artan ölkələrdə ÜDM-in orta hesabla 5-7 faiz yüksəlişi müşahidə olunur. BMT-nin Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərində də qadınların iqtisadi gücləndirilməsi əsas hədəflərdən biri kimi göstərilir. Azərbaycan bu kontekstdə Avropa İttifaqı ilə əməkdaşlıqda strateji yanaşma ortaya qoyur ki, bu da qadınların iqtisadi potensialının reallaşdırılmasına yönəlmiş addımların beynəlxalq səviyyədə dəstəklənməsi deməkdir.
Məsələnin diqqət çəkən tərəfi ondan ibarətdir ki, qadınların sahibkarlıq sahəsində iştirak payı hələ də qlobal miqyasda kişi sahibkarlara nisbətdə daha aşağıdır. OECD məlumatlarına görə, Avropa ölkələrində qadın sahibkarların payı orta hesabla 30 faiz ətrafında dəyişir. Azərbaycanda isə bu göstərici təxminən 22-24 faiz civarındadır. Strateji plan bu fərqi minimuma endirməyi və qadınların yeni iqtisadi sahələrdə mövqelərinin möhkəmlənməsini nəzərdə tutur. Burada xüsusən rəqəmsal bacarıqların artırılması ön plana çıxır. Çünki texnologiya və süni intellektin inkişafı biznesin ənənəvi formalarını dəyişir və evdən idarə olunan biznes modelləri daha əlçatan olur. Bu isə qadınların iqtisadi fəallığını genişləndirmək üçün əlavə imkanlar açır.
Assosiasiyanın vurğuladığı məsələlərdən biri də qadın sahibkarların psixoloji gücləndirilməsidir. Bu, sadəcə fərdi motivasiya deyil, həm də biznes mühitində stresə davamlılıq, riskləri idarə etmək və innovativ yanaşmalar tətbiq etmək bacarığı ilə bağlıdır. Qlobal təcrübə göstərir ki, qadın sahibkarların iştirak etdiyi startapların uzunmüddətli dayanıqlığı daha yüksək olur. ABŞ-da aparılan tədqiqatlara görə, qadınlar tərəfindən idarə olunan şirkətlərin 63 faizi beş ildən artıq fəaliyyətini davam etdirir ki, bu da kişi sahibkarların idarə etdiyi şirkətlərə nisbətdə daha güclü nəticədir. Bu statistika qadınların biznesdə uzunmüddətli düşünmə tərzinə daha çox üstünlük verdiyini göstərir.
Azərbaycan üçün mühüm məsələlərdən biri də qadınların regionlarda, xüsusən Qarabağda iqtisadi fəallığının artırılmasıdır. Müharibədən sonrakı dövrdə həmin ərazilərdə həyata keçirilən bərpa və inkişaf layihələri qadınların biznes mühitinə cəlb edilməsi üçün əlavə imkanlar açır. Bu, həm də sosial inteqrasiyanın güclənməsinə, yeni iş yerlərinin yaranmasına və ailə bizneslərinin qorunmasına şərait yaradır. Beynəlxalq təcrübə sübut edir ki, qadınların iştirak etdiyi ailə biznesləri daha uzunömürlü olur və lokal iqtisadiyyata daha güclü təsir göstərir. Azərbaycanda da bu istiqamətdə dəstək mexanizmlərinin mövcudluğu strateji planın uğurla icrasına əlavə zəmin yaradır.
Eyni zamanda, şəbəkələşmə və assosiasiyaların güclənməsi məsələsi xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Qadın sahibkarların təşkilatlanması yalnız hüquqların müdafiəsi baxımından deyil, həm də birgə layihələrin həyata keçirilməsi, beynəlxalq bazarlara çıxış və təcrübə mübadiləsi üçün vacibdir. Avropa ölkələrinin təcrübəsi göstərir ki, güclü qadın sahibkar assosiasiyaları iqtisadi inkişafın sürətlənməsində önəmli rol oynayır. Azərbaycan da bu istiqamətdə irəliləsə, həm daxili bazarda rəqabət gücünü artırmaq, həm də regional iqtisadi təşəbbüslərdə daha fəal iştirak etmək imkanına malik olacaq.
Nəticə etibarilə, qadın sahibkarlığının dəstəklənməsi təkcə gender bərabərliyinə xidmət edən sosial təşəbbüs deyil, həm də iqtisadi artımın mühüm alətidir. Avropa İttifaqı ilə əməkdaşlıq çərçivəsində təqdim ediləcək üçillik plan qadınların biznesdə mövqeyinin güclənməsinə, rəqəmsal bacarıqlarının artırılmasına və beynəlxalq platformalara inteqrasiyasına real dəstək verəcək. Bu proses Azərbaycanın iqtisadiyyatının diversifikasiyasına, yeni iş yerlərinin yaradılmasına və ixrac imkanlarının genişlənməsinə töhfə verməklə yanaşı, ölkənin qlobal iqtisadi məkanda müasir trendlərə uyğun mövqe qazanmasına da xidmət edəcək.
Nuray,
Aznews.az