Yusif Səmədoğlunun işıqlı irsinə həsr: Sənədli filmlə ədəbiyyatın yeni səhifəsi

19 Sentyabr 2025 16:52 (UTC+04:00)

Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, Xalq yazıçısı, ictimai xadim Yusif Səmədoğlunun 90 illik yubileyi münasibətilə yeni qısametrajlı sənədli filmin çəkilişlərinə start verilib. Əməkdar incəsənət xadimi Ziya Şıxlinskinin rəhbərliyi ilə ərsəyə gələn ekran əsəri həm ədəbiyyatsevərlərə, həm də geniş ictimaiyyətə böyük bir sənətkarın həyat yolunu, yaradıcılığını və mənəvi irsini bir daha təqdim etməyi qarşıya məqsəd qoyub. Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının verdiyi məlumata görə, çəkilişlər Bakı və Qazax şəhərlərində aparılır və filmdə bir çox tanınmış ziyalıların iştirakı nəzərdə tutulur.

Layihənin əhəmiyyəti yalnız sənədli bir ekran əsərinin ərsəyə gətirilməsi ilə məhdudlaşmır. Bu film həm də Azərbaycan ədəbiyyatının, milli-mənəvi dəyərlərin və ziyalı ənənəsinin təbliği baxımından mühüm rol oynayacaq. Çəkilişlərdə Xalq yazıçısı Anarın, ədəbiyyatşünas alim İntiqam Mehdizadənin, həmçinin Qazax ziyalılarının iştirakı nəzərdə tutulur. Bu seçim təsadüfi deyil, çünki Yusif Səmədoğlu yalnız yazıçı və ictimai xadim kimi deyil, həm də Azərbaycan ziyalılıq ənənələrinin daşıyıcısı və davamçısı kimi tanınır. Onun həyat və yaradıcılıq yolunu işıqlandırmaq üçün bu insanların fikirləri, xatirələri və dəyərləndirmələri xüsusi əhəmiyyət daşıyır.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 4 sentyabr 2025-ci il tarixli sərəncamı ilə Yusif Səmədoğlunun 90 illiyinin dövlət səviyyəsində qeyd olunması da göstərir ki, bu böyük ədibin irsi milli-mədəni yaddaşımızda mühüm yer tutur. Sərəncamla yubiley münasibətilə müxtəlif tədbirlərin keçirilməsi nəzərdə tutulur ki, bunların içində sənədli filmin xüsusi yeri olacaq. Film təkcə yubileyin bir hissəsi kimi deyil, həm də gələcək nəsillərə Yusif Səmədoğlunun yaradıcılıq irsini daha dərindən tanıtmaq üçün mühüm bir vəsait rolunu oynayacaq.

Yusif Səmədoğlu Azərbaycan ədəbiyyatında özünəməxsus üslubu, bədii düşüncə tərzi və ictimai fəaliyyətləri ilə yadda qalıb. Onun ədəbi irsi yalnız bədii əsərlərdən ibarət deyil, həm də bir ziyalının və vətəndaşın ictimai mövqeyini özündə əks etdirir. Onun əsərləri Azərbaycan insanının milli-mənəvi dəyərlərini, tarixini, keçmişin və bu günün reallıqlarını bədii müstəviyə daşıyıb. Ədəbi yaradıcılığı ilə yanaşı, ictimai fəaliyyətlərində də milli maraqları qorumağı, vətəndaş mövqeyini sərgiləməyi bacaran yazıçı gənclər üçün də bir nümunədir.

Filmin çəkilişlərinin həm Bakıda, həm də Qazaxda aparılması da xüsusi məna daşıyır. Bakı Azərbaycanın ədəbi-mədəni həyatının mərkəzi olmaqla yanaşı, Yusif Səmədoğlunun yaradıcılıq yolunun böyük hissəsinin keçdiyi şəhərdir. Qazax isə Azərbaycan ədəbiyyatında, ziyalılıq ənənəsində xüsusi yeri olan bir bölgədir və yazıçının həyatına, düşüncələrinə təsir göstərən mühitin təcəssümüdür. Çəkilişlərin bu iki məkanda aparılması filmin həm milli, həm də regional baxımdan dolğun olmasına imkan verəcək.

Əməkdar incəsənət xadimi Ziya Şıxlinskinin bu layihəyə rəhbərlik etməsi də xüsusi önəm daşıyır. Onun sənədli filmlər sahəsindəki təcrübəsi və ədəbi-mədəni şəxsiyyətlərin həyatına dair ekran əsərlərindəki uğurlu işləri yeni layihənin də uğurlu alınacağına ümidləri artırır. Film vizual sənət vasitəsilə Yusif Səmədoğlunun şəxsiyyətini və yaradıcılığını tamaşaçıya daha dərindən çatdıracaq, həm də gələcək nəsillər üçün dəyərli bir sənəd olacaq.

Beləliklə, Yusif Səmədoğlunun 90 illiyi münasibətilə çəkilən bu sənədli film təkcə yubiley tədbirlərinin bir hissəsi deyil, həm də Azərbaycan mədəniyyətinin, ədəbiyyatının və ziyalı irsinin qorunması və gələcək nəsillərə ötürülməsi baxımından əhəmiyyətli bir layihədir. Bu ekran əsəri ədəbiyyatsevərlər üçün yeni bir baxış bucağı, gənclər üçün isə böyük bir ilham mənbəyi olacaq.

Bu sənədli filmin tamaşaçı auditoriyası çoxşaxəlidir. İlk növbədə, o, Azərbaycan ədəbiyyatı və mədəniyyətinə maraq göstərən oxucular və gənclər üçün nəzərdə tutulur. Amma eyni zamanda, bu film xarici auditoriya üçün də əhəmiyyətli ola bilər. Çünki Yusif Səmədoğlunun yaradıcılığı yalnız Azərbaycan milli dəyərlərini deyil, həm də ümumbəşəri mövzuları əhatə edir. Onun əsərlərində insanın taleyi, vicdanı, tarixi yaddaş və cəmiyyət qarşısında məsuliyyəti kimi məfhumlar var ki, bunlar dünya ədəbiyyatında da aktualdır. Bu baxımdan film Azərbaycan mədəniyyətinin beynəlxalq müstəvidə təbliği üçün də bir vasitə ola bilər.

Azərbaycanın mədəniyyət siyasəti son illərdə daha çox milli irsin qorunmasına və onun dünyaya tanıdılmasına yönəlib. Yusif Səmədoğlunun yubileyi çərçivəsində çəkilən film bu siyasətin bir parçası kimi dəyərləndirilə bilər. Çünki belə layihələr həm ölkə daxilində gənclərin milli dəyərlərə bağlılığını artırır, həm də xaricdə Azərbaycanın zəngin mədəni irsini təqdim edir. Bu film həm də müasir dövrdə ədəbiyyatın yalnız kitab səhifələrində deyil, ekran vasitəsilə də daha geniş kütlələrə çatdırılmasının nümunəsidir.

Bundan başqa, filmin ekranlaşdırılması gənc yaradıcı nəsil üçün də bir məktəb rolunu oynaya bilər. Onlar sənədli film vasitəsilə bir ziyalının həyatını, mövqeyini, prinsipiallığını izləməklə yanaşı, həm də milli irsi öyrənir, ondan güc və ilham alırlar. Bu mənada, Yusif Səmədoğlunun yubileyinə həsr olunmuş film sadəcə bir sənət əsəri deyil, həm də ideoloji və mənəvi mesaj daşıyıcısıdır.

Beləliklə, film həm milli, həm də beynəlxalq miqyasda Azərbaycan ədəbiyyatının və ziyalılıq ənənəsinin təbliğində mühüm rol oynayacaq. O, həm ölkə daxilində, həm də xaricdə Azərbaycan mədəniyyətinin təqdimatında dəyərli bir addım kimi tarixə düşəcək.

AzNews.az