Bu ilin yanvar-sentyabr aylarında Gürcüstanın Azərbaycana əczaçılıq məhsulları ixracı 22,5 milyon ABŞ dollarına çataraq ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 18 faiz artıb. Bununla da Azərbaycan Gürcüstanın bu məhsul kateqoriyası üzrə ikinci ən iri ixrac bazarına çevrilib. Ümumilikdə isə Gürcüstan 9 ay ərzində 110 milyon ABŞ dolları dəyərində əczaçılıq məhsulları satıb və bu göstərici illik müqayisədə 22 faiz artım deməkdir.
Əczaçılıq sektoru son illərdə Cənubi Qafqazda ən dinamik inkişaf edən və eyni zamanda strateji əhəmiyyət daşıyan sahələrdən biridir. Gürcüstanın bu istiqamətdə ixrac potensialının yüksəlməsi, regiondakı səhiyyə infrastrukturunun modernləşməsi və dərman təminatının şaxələnməsi ilə sıx bağlıdır. Azərbaycanın bu bazarda əsas tərəfdaşlardan biri kimi önə çıxması iki ölkə arasında ticarət strukturunun keyfiyyətcə dərinləşdiyini göstərir. Əgər 2024-cü ildə Gürcüstanın Azərbaycana ixrac etdiyi əczaçılıq məhsullarının dəyəri 28,1 milyon dollar olubsa, bu ilin ilk 9 ayında 22,5 milyon dollara çatması ilin sonuna qədər daha yüksək nəticənin gözlənildiyini göstərir.
Bu artımın arxasında bir neçə iqtisadi və institusional amil dayanır. Birincisi, Azərbaycanın dərman bazarında idxalın xüsusi çəkisi hələ də yüksəkdir və bu sahədə təchizat zəncirlərinin etibarlılığı əsas prioritetlərdən biridir. Gürcüstanın Avropa İttifaqına uyğunlaşdırılmış sertifikasiya sistemi, farmasevtik istehsalda keyfiyyət standartlarına uyğunluq və logistika üstünlüyü onu regionda rəqabətədavamlı tədarükçülərdən birinə çevirib. İkincisi, Gürcüstan istehsalçıları və distribütorları üçün Azərbaycan bazarına coğrafi yaxınlıq və tənzimləmə sistemlərinin uyğunluğu daha çevik ticarət münasibətlərinə imkan yaradır.
Bununla yanaşı, Azərbaycanın əczaçılıq sektorunda idxal-istehsal balansının tədricən optimallaşdırılması prosesi də davam edir. Son illərdə ölkədə bir sıra yerli istehsal müəssisələri fəaliyyətə başlasa da, yüksək texnologiyalı dərmanların və bioloji preparatların istehsalı hələlik məhdud miqyasdadır. Belə şəraitdə Gürcüstandan idxalın artması yalnız ticarət göstəricisi deyil, həm də səhiyyə bazarında sabit təchizatın təmin olunması baxımından strateji addım kimi qiymətləndirilə bilər. Bu proses, xüsusən də pandemiyadan sonrakı dövrdə dərmanların keyfiyyət, mənşə və logistika zəncirinə etimadın artması fonunda daha aktual hal alıb.
Regional müstəvidə Gürcüstanın əczaçılıq ixracında lider ölkələr - Özbəkistan, Azərbaycan və Ermənistan - bu ölkənin məhsul portfelinin əsas hədəf bazarları kimi formalaşır. Bu tendensiya göstərir ki, Tbilisi üçün Cənubi Qafqaz və Orta Asiya farmasevtik ixracının əsas istiqamətlərinə çevrilmək artıq reallaşan strategiyadır. Azərbaycanın bu siyahıda ikinci sırada yer alması isə ikitərəfli iqtisadi əlaqələrin davamlılığını və qarşılıqlı asılılığın sağlam şəkildə inkişaf etdiyini təsdiqləyir.
Gürcüstanın əczaçılıq ixracı sahəsindəki yüksəlişi, həmçinin beynəlxalq investisiya marağının artması ilə də əlaqəlidir. Avropa şirkətləri üçün bu ölkə həm istehsal, həm də regiona çıxış baxımından optimal körpü rolunu oynayır. Azərbaycanın bu ticarət axınında mühüm mövqedə olması isə gələcəkdə birgə farmasevtik layihələrin, o cümlədən klinik sınaqlar, dərman logistikasının inteqrasiyası və istehsal kooperasiyalarının mümkünlüyünə zəmin yaradır.
Ümumilikdə, Gürcüstanın Azərbaycana əczaçılıq məhsulları ixracında müşahidə olunan artım yalnız ticarət balansının müsbət dinamikası deyil, həm də regional sağlamlıq sənayesinin iqtisadi transformasiyasını əks etdirir. Bu istiqamətdə hər iki ölkənin farmasevtik təhlükəsizlik, keyfiyyət standartları və istehsal texnologiyaları sahəsində əməkdaşlığının dərinləşməsi Cənubi Qafqazda daha dayanıqlı və rəqabətədavamlı səhiyyə ekosisteminin formalaşmasına töhfə verə bilər.
Nuray,
Aznews.az