Naxçıvan Muxtar Respublikasında 2024-cü ilin yanvar-noyabr aylarında dövlət dəstəyi və özəl investisiya hesabına 136 istehsalat və xidmət layihəsinin icra olunması regionun iqtisadi strukturunda davamlı fəallığın qorunduğunu göstərir. Rəsmi məlumatlara əsasən, bu layihələrin əhəmiyyətli hissəsi yeni sahələrin yaradılmasına, qalan qismi isə mövcud istehsal və xidmət potensialının genişləndirilməsinə yönəlib. Paralel olaraq, Sahibkarlığın İnkişafı Fondu tərəfindən onlarla layihəyə güzəştli maliyyə resurslarının ayrılması investisiya mühitinin institusional mexanizmlərlə dəstəkləndiyini təsdiqləyir.
Qlobal iqtisadi mühitdə regional inkişaf modelləri getdikcə daha çox yerli potensialın aktivləşdirilməsi üzərində qurulur. Beynəlxalq təcrübədə xüsusilə sərhəd və yarı təcrid olunmuş regionlarda dövlət dəstəyi ilə özəl kapitalın sinxron hərəkəti iqtisadi dayanıqlığın əsas şərtlərindən biri kimi qəbul olunur. Avropa İttifaqının struktur fondları, Türkiyənin regional inkişaf agentlikləri və Asiya ölkələrində tətbiq olunan sənaye zonası modelləri göstərir ki, məqsədli kreditlər və infrastruktur dəstəyi investisiyaların riskini azaldaraq biznes aktivliyini artırır. Naxçıvanda müşahidə olunan layihə portfeli bu yanaşmanın yerli kontekstdə tətbiq edildiyini nümayiş etdirir.
Layihələrin strukturuna nəzər saldıqda yeni müəssisələrin yaradılması ilə yanaşı, mövcud sahələrin genişləndirilməsinin üstünlük təşkil etməsi diqqət çəkir. Bu tendensiya iqtisadiyyatda təkcə kəmiyyət artımına yox, eyni zamanda dərinləşməyə və məhsuldarlığın yüksəldilməsinə yönəlmiş yanaşmanı əks etdirir. Qlobal statistikalar göstərir ki, mövcud bizneslərin genişləndirilməsi yeni müəssisələrin yaradılmasına nisbətən daha qısa müddətdə məşğulluq və əlavə dəyər effekti yaradır. Dünya Bankının regional inkişaf hesabatlarında da vurğulanır ki, kiçik və orta bizneslərin miqyasını böyütməsi yerli iqtisadi dövriyyəni sürətləndirən əsas amillərdəndir.
Sahibkarlığın İnkişafı Fondu tərəfindən ayrılan güzəştli kreditlərin həcmi layihələrin maliyyə dayanıqlığı baxımından xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Qlobal maliyyə bazarlarında faiz dərəcələrinin uzun müddət yüksək səviyyədə qalması fonunda dövlət tərəfindən təmin olunan əlverişli kredit şərtləri investisiya qərarlarının reallaşmasını asanlaşdırır. Bu mexanizm xüsusilə regionlarda kapital çatışmazlığının qarşısını almağa və özəl sektorun daha aktiv iştirakına stimul verməyə xidmət edir. Naxçıvanda bu alətin tətbiqi investisiya prosesinin təkcə başlanğıc mərhələdə yox, icra və genişlənmə mərhələsində də dəstəkləndiyini göstərir.
Hazırda icrası davam edən 93 layihənin əhəmiyyətli hissəsinin yeni müəssisələrin yaradılmasına yönəlməsi yaxın dövrdə iqtisadi aktivliyin daha da genişlənəcəyinə işarə edir. Qlobal təcrübədə bu cür mərhələli layihə axını regionun orta müddətli iqtisadi perspektivlərinin formalaşmasında mühüm rol oynayır. Yeni istehsal və xidmət sahələrinin fəaliyyətə başlaması təkcə məşğulluq imkanlarını artırmır, həm də yerli bazarın tələbatının daha çox daxili resurslar hesabına ödənilməsinə şərait yaradır.
Mövcud göstəricilər onu deməyə əsas verir ki, Naxçıvanda investisiya fəallığı təsadüfi yox, sistemli xarakter daşıyır. Dövlət dəstəyi ilə özəl təşəbbüslərin paralel inkişafı regionun iqtisadi modelini daha balanslı və dayanıqlı edir. Qlobal iqtisadi qeyri müəyyənliklərin fonunda belə yanaşma daxili resurslara söykənən inkişaf xəttinin praktik nəticələr verdiyini göstərir və Naxçıvanın regional iqtisadi məkanda mövqeyinin möhkəmlənməsinə xidmət edir.
Aznews.az