Azərbaycanın yaşıl maliyyələşmə strategiyası: Dayanıqlı gələcəyə doğru addımlar

Azərbaycan 2024-cü ilin sonuna qədər beynəlxalq maliyyə institutlarından (BMİ) dövlət zəmanəti olmayan yaşıl layihələr üçün ümumilikdə 528,3 milyon ABŞ dolları həcmində maliyyələşmə cəlb edib. Bu barədə məlumatı Avrasiya İnkişaf Bankı yayıb və açıqlamada qeyd olunub ki, indiyədək ölkə üzrə özəl sektorla bağlı 13 əməliyyat təsdiqlənib. Onlardan 12-si aktiv şəkildə icra olunur, 1-i isə uğurla başa çatdırılıb. Bu fakt, Azərbaycanın dayanıqlı inkişaf yolunda atdığı mühüm addımlardan biri kimi qiymətləndirilir.

Yaşıl layihələrin maliyyələşməsində iştirak edən beynəlxalq qurumlar sırasında Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı (EBRD) xüsusi çəkisi ilə fərqlənir. Bank Azərbaycanın enerji səmərəliliyi və ekoloji davamlılıq istiqamətlərinə 371,9 milyon dollar ayıraraq əsas maliyyələşdirici quruma çevrilib. Bununla yanaşı, Asiya İnkişaf Bankı (ADB) 186,4 milyon dollar, OPEC Fondu isə 50 milyon dollar həcmində vəsait ayırmaqla ölkənin yaşıl gündəminin həyata keçirilməsinə dəstək göstərib. Bu üç qurumun maliyyə dəstəyi Azərbaycanın ekoloji siyasətinin beynəlxalq miqyasda nə dərəcədə əhəmiyyətli olduğunu bir daha təsdiqləyir.

Maliyyə dəstəyi əsasən enerji səmərəliliyi, bərpa olunan enerji mənbələrinin inkişafı, həmçinin ekoloji davamlılıq sahələrinə yönəldilib. Bu layihələr çərçivəsində günəş və külək elektrik stansiyalarının tikintisi, enerji infrastrukturunun modernləşdirilməsi, karbon emissiyalarının azaldılması, su ehtiyatlarının daha səmərəli idarə olunması və tullantıların düzgün təkrar emalı istiqamətində konkret addımlar atılır.

Mütəxəssislər hesab edir ki, beynəlxalq maliyyə institutlarının Azərbaycana verdiyi bu dəstək bir neçə mühüm məqsədə xidmət edir. Birincisi, bu layihələr ölkənin enerji keçidinə mühüm töhfə verir. Hazırda Azərbaycanın iqtisadiyyatı hələ də neft və qaz gəlirlərindən asılı olsa da, yaşıl maliyyələşmə vasitəsilə ölkənin enerji balansında bərpa olunan mənbələrin payı ildən-ilə artır. İkincisi, bu investisiyalar ekoloji tarazlığın qorunmasına və ətraf mühitin çirklənməsinin qarşısının alınmasına xidmət edir. Üçüncüsü, iqlim dəyişikliklərinə qarşı mübarizə tədbirlərində Azərbaycanın mövqeyini gücləndirir və ölkəni beynəlxalq ekoloji əməkdaşlıq prosesində daha fəal oyunçuya çevirir.

Azərbaycanın yaşıl inkişaf gündəliyi həm də sosial-iqtisadi baxımdan yeni imkanlar açır. Yaşıl enerji layihələrinin həyata keçirilməsi iş yerlərinin yaradılmasına, regionların sosial-iqtisadi inkişafına, innovativ texnologiyaların tətbiqinə və yerli sahibkarların beynəlxalq maliyyə bazarlarına çıxışına şərait yaradır. Bu isə ölkənin iqtisadiyyatını təkcə enerji resurslarına əsaslanan strukturdan daha diversifikasiya olunmuş və dayanıqlı bir sistemə doğru aparır.

Əlavə olaraq, Azərbaycanın COP29-a ev sahibliyi etməsi ölkənin iqlim məsələlərinə olan diqqətini daha da artırır. Beynəlxalq maliyyə institutlarının dəstəyi ilə həyata keçirilən layihələr COP29 öncəsi və sonrası dövrdə Azərbaycanın qlobal iqlim siyasətində liderlik rolunu gücləndirəcək. Bu, həm də ölkənin beynəlxalq imicini möhkəmləndirir və investisiya mühitini daha da cəlbedici edir.

Nəticə etibarilə, Azərbaycanın yaşıl layihələrə cəlb etdiyi yarım milyard dollardan çox vəsait yalnız iqtisadi inkişafa deyil, həm də gələcək nəsillər üçün sağlam və ekoloji cəhətdən davamlı bir mühitin yaradılmasına yönəlmiş strateji addımdır. Bu siyasət Azərbaycanın qlobal iqlim çağırışlarına cavab verən məsuliyyətli dövlət imicini gücləndirməklə yanaşı, dayanıqlı inkişafın təmin edilməsinə də xidmət edir.

AzNews.az