Rusiya - tarixin cinayət işi - XATIRLATMA

Rusiya tarix boyu öz siyasi ambisiyalarını həyata keçirərkən daxili və beynəlxalq hüquqlara zidd addımlar atıb. Rusiyanın imperiya dövrlərində, bolşevik rejimi altında və müasir siyasi sistemində təkrarlanan anti-bəşəri cinayətlər onun tarixi məsuliyyətini daha da ağırlaşdırır.

Çar Rusiyası siyasi və hərbi hegemoniyasını təmin etmək üçün dəfələrlə daxili və beynəlxalq qanunları pozmuşdu.

Birincisi, millətlərin assimilyasiyası siyasəti aparırdı. Çar hakimiyyəti altında olan qeyri-rus xalqların mədəniyyətləri və dilləri süni yollarla sıxışdırılır, hətta məhv edilməyə çalışılırdı. Məsələn, Qafqaz və Mərkəzi Asiya xalqları zorla pravoslav dininə cəlb edilir, assimilyasiya siyasəti ilə üz-üzə qalırdı.

İkincisi, hərbi təcavüzlər qonşulara qarşı təcavüzkar siyasətin bariz nümunəsi idi. Osmanlı İmperiyasına və Qərbə qarşı təcavüz siyasətləri dəfələrlə imzaladığı sülh sazişlərinin pozulması ilə nəticələnmişdi. 1877-78 Osmanlı-Rusiya müharibəsinin səbəbi kimi Rusiyanın slavyan xalqlarını "qorumaq" iddiasından istifadə edərək regionda hegemonluq qurmaq istəyi dayanırdı.

Üçüncüsü, Qafqazda zorla köçürmə siyasəti tətbiq edilmişdi. Qafqaz xalqları, xüsusən çərkəzlər, çeçenlər və tatarlar, çar rejimi altında zorla köçürülmüş və bu xalqların coğrafi baxımdan məhv edilməsinə çalışılmışdır. Bu siyasətlər beynəlxalq insan haqları prinsiplərinə tam zidd idi.

Bolşevik rejimi də imperiya ənənəsini daha sistemli və təşkilatçı formada davam etdirdi.

Birincisi, daxili repressiyalar geniş miqyasda həyata keçirildi. Bolşevik inqilabını dəstəkləməyən minlərlə insana qarşı "qırmızı terror" siyasəti yürüdülmüşdü. Bu prosesə dəyərli ziyalılardan tutmuş, sadə kəndlilərə qədər çoxşaxəli bir qıyım daxil idi.

İkincisi, beynəlxalq hökmlərin pozulması siyasəti genişlənmişdi. Bolşevik rejimi qonşu dövlətlərin daxili işlərinə qarışaraq sosialist rejimlərinin qurulmasını təşviq etmişdir. Məsələn, Baltikyanı dövlətlərinin müstəqilliyinin ləğv edilib Sovet İttifaqına birləşdirilməsi beynəlxalq hüququn kobud pozulması idi.

Üçüncüsü, kütləvi aclıq və genosid siyasətləri həyata keçirilmişdir. 1932-1933-cü illərdə Ukraynada tətbiq olunan süni aclıq milyonlarla insanın ölümünə səbəb olmuş və bu siyasət beynəlxalq hüquq normalarına zidd hərəkət kimi tarixə düşmüşdür.

Müasir dövrdə Rusiya Federasiyası beynəlxalq hüququn və insan haqlarının kobud şəkildə pozulmasını davam etdirir.

Birincisi, Krımın qanunsuz ilhaqı və Ukraynaya qarşı hərbi təcavüz beynəlxalq hüququn ciddi şəkildə pozulmasıdır. 2014-cü ildə Krımın ilhaqı BMT-nin üzv dövlətlərinin ərazi bütövlüyü prinsiplərinə tamamilə zidd idi. Bu hərəkət beynəlxalq sanksiyalarla cavablandırılsa da, Rusiya öz hərbi və siyasi ekspansiyasını davam etdirir.

İkincisi, daxildə siyasi repressiyalar güclənmişdir. Müxalifət liderlərinin həbs olunması, sərbəst mətbuatın boğulması və vətəndaş cəmiyyəti üzvlərinə qarşı zorakı davranışlar Rusiyanın daxili hüquq sistemindəki ciddi çatışmazlıqları göstərir.

Üçüncüsü, hibrid müharibə və dezinformasiya kampaniyaları Rusiya tərəfindən beynəlxalq sistemin destabilizasiyası üçün əsas vasitələrə çevrilmib. Kiberhücumlar, seçki müdaxilələri və dezinformasiya vasitəsilə Rusiya digər dövlətlərin daxili siyasətinə təsir etməyə çalışır, bu isə beynəlxalq qanunların pozulması ilə yanaşı, qlobal təhlükəsizliyə ciddi təhdid yaradır.

Bəli, Rusiya tarixinin hər mərhələsi hüquq pozuntuları və cinayətkarlıqla əhatə olunub. Həm çar dövründə, həm bolşevik rejimi altında, həm də müasir dövrdə Rusiya insanlıq əleyhinə və beynəlxalq hüququn prinsiplərinə zidd hərəkətlər etməklə öz imperiya maraqlarını üstün tutub. Bu cinayətkar irsin tanınması və təsirinin azaldılması qlobal sülhün və ədalətin bərpası üçün vacibdir.

Zeynal ABDİN