Humanoid robotlar və süni intellekt

Çində pilot layihə çərçivəsində yol polisinin funksiyalarını icra edən humanoid robotların istifadəsi başlayıb və bu, süni intellekt və robototexnikanın gündəlik həyatın idarəedici funksiyalarına inteqrasiyasının yeni mərhələsini nümayiş etdirir. Hançjou şəhərində sınaqdan keçirilən Hangxing No. 1 adlı 1,80 metr hündürlüyündə robot, yol hərəkətini istiqamətləndirmək, qayda pozuntularını aşkar etmək və sürücülərə səsli xəbərdarlıqlar vermək imkanlarına malikdir. Pilot layihədə robot həm vizual jestlər, həm də səsli siqnallar vasitəsilə nəqliyyat axınını yönləndirir, eyni zamanda sensor və kamera sistemi ilə real vaxtda məlumat toplayır.

Bu təşəbbüs texnoloji, sosial və iqtisadi baxımdan bir sıra maraqlı təhlil imkanları təqdim edir. Əvvəla, robotun istifadə ediləcəyi şəhər və kəsişmələrdə işçi qüvvəsinə olan tələbatın bir hissəsi texnologiya ilə əvəzlənir, eyni zamanda insan səhvlərindən qaynaqlanan sıxlıq və qəza riskləri azalır. Süni intellektin idarə etdiyi məlumat axını sayəsində yol hərəkəti barədə geniş statistik və analitik məlumatlar əldə etmək mümkündür ki, bu da şəhər planlaşdırılması, trafik optimallaşdırılması və ictimai təhlükəsizlik strategiyalarının təkmilləşdirilməsinə töhfə verir. Çindəki layihə həmçinin göstərir ki, humanoid robotlar yalnız fiziki vəzifələri yerinə yetirməklə kifayətlənmir, eyni zamanda davranış dəyişikliklərinə yönəlmiş interaktiv təlim mexanizmləri vasitəsilə ictimai intizamın qorunmasına da xidmət edə bilər.

Süni intellektin real vaxt rejimində qayda pozuntularını tanıması, o cümlədən motosikletçilərin dəbilqəsiz hərəkəti və piyadaların qırmızı işıqda keçməsi kimi halları aşkar etməsi, texnologiyanın nəzarət və müdaxilə funksiyalarının güclənməsini göstərir. Bununla yanaşı, pilot layihədə insan zabitlərinin robotun yanında olması, sistemin hələ tam müstəqil qərar verməyə hazır olmadığını və yalançı pozitivlərin tənzimlənməsi üçün davamlı öyrənmə prosesinin vacibliyini ortaya qoyur. Bu yanaşma həm təhlükəsizlik, həm də ictimai qəbul baxımından kritik əhəmiyyət daşıyır.

Gələcəkdə belə sistemlərin daha geniş tətbiqi, xüsusən də böyük dil modelləri və təkmilləşdirilmiş AI idarəetmə alqoritmləri vasitəsilə, sürücülərə istiqamət vermək, turistlər üçün məlumat təmin etmək və küçə təhlükəsizliyi ilə bağlı təlim funksiyalarını icra etmək imkanlarını artıracaq. Bu, həmçinin qlobal şəhərlərdə şəhər idarəçiliyi və nəqliyyat optimallaşdırılması sahəsində rəqabət üstünlüyü təmin edə bilər. Eyni zamanda, sosial qəbul və etik məsələlər də diqqət mərkəzində qalacaq, çünki insan və robot qarşılıqlı əlaqəsi və qərar qəbuletmədə məsuliyyət bölgüsü uzunmüddətli sosioloji tədqiqatlar tələb edir.

Bu nümunə göstərir ki, robototexnika və süni intellekt yalnız sənaye və istehsal sahələrində deyil, ictimai idarəetmə və təhlükəsizlik funksiyalarında da sürətlə tətbiq olunmaqdadır. Çinin Hançjou təcrübəsi humanoid robotların real həyatda necə inteqrasiya oluna biləcəyinə dair mühüm məlumatlar təqdim edir və gələcək şəhər planlaşdırılması, nəqliyyat sistemi və ictimai təhlükəsizlik siyasətləri üçün yeni standartların formalaşmasına töhfə verir.

Aznews.az