Azərbaycanda könüllü sığorta bazarı böyüyür: tendensiyalar və dünya təcrübəsi ilə müqayisə

Bu ilin yanvar-iyul aylarında Azərbaycanda könüllü sığorta növləri üzrə toplanmış sığorta haqları 716,3 milyon manata çatıb. Azərbaycan Mərkəzi Bankının açıqlamasına əsasən, bu göstərici ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 14,8 faiz çoxdur. Hesabat dövründə ödənişlərin məbləği də əhəmiyyətli dərəcədə artaraq 448,7 milyon manat olub və bu da 22,3 faiz yüksəliş deməkdir. Beləliklə, bazardan toplanan hər 100 manatın 62,6 manatı ödənişlərə yönəlib. Bir il əvvəl bu göstərici 58,8 manat idi.

Mütəxəssislər hesab edirlər ki, artımın bir neçə əsas səbəbi var. İlk növbədə ölkədə iqtisadi aktivliyin yüksəlməsi və əhalinin gəlirlərinin nisbətən sabitləşməsi sığortaya marağı artırıb. Bundan əlavə, maliyyə savadlılığının yüksəlməsi, insanların risklərə qarşı daha şüurlu yanaşmağa başlaması və sığorta şirkətlərinin məhsul çeşidini genişləndirməsi bazara müsbət təsir göstərib.

Ən çox artım göstərən sahələrdən biri tibbi sığortadır. Əhali sağlamlıq risklərini daha çox nəzərə almağa başladığı üçün könüllü tibbi sığortaya maraq artır. Avtomobil və daşınmaz əmlak sığortası da bazarda xüsusi paya malikdir. Bu, həm hüquqi tələblərdən, həm də vətəndaşların öz əmlaklarını risklərdən qorumaq istəyindən irəli gəlir.

Dünya təcrübəsinə nəzər saldıqda görürük ki, inkişaf etmiş ölkələrdə könüllü sığorta bazarın əsas aparıcı seqmentlərindən biridir. Məsələn, Avropa ölkələrində sığorta haqlarının ÜDM-də payı 6-8 faiz civarındadır, bəzi ölkələrdə isə bu göstərici 10 faizi keçir. ABŞ-da isə könüllü tibbi sığorta ümumi sığorta bazarının ən böyük seqmentini təşkil edir. Azərbaycanda bu göstərici hələ ki aşağıdır, lakin artım templəri müsbət dinamikanı göstərir.

Könüllü sığortanın inkişafı həm də iqtisadiyyat üçün vacib mənbədir. Çünki sığorta haqları şirkətlərin investisiya portfellərinə yönəlir, bu isə ölkə iqtisadiyyatında kapital axınını gücləndirir. Həmçinin, sığortanın inkişafı sosial sabitlik baxımından da əhəmiyyətlidir, çünki gözlənilməz hadisələr zamanı vətəndaşların maliyyə yükünü azaldır.

Analitiklər hesab edirlər ki, Azərbaycanda könüllü sığortanın daha sürətli inkişafı üçün bir neçə tədbir vacibdir. Əvvəla, əhalinin maliyyə savadlılığının artırılması, sığortanın faydaları barədə maarifləndirici proqramların genişləndirilməsi mühüm rol oynaya bilər. Digər tərəfdən, sığorta şirkətlərinin xidmət keyfiyyətini artırması və rəqəmsal həllərə üstünlük verməsi vətəndaşların bu sahəyə inamını möhkəmləndirəcək.

Ümumiyyətlə, son illərdə könüllü sığorta bazarında müşahidə olunan artım tendensiyası müsbət iqtisadi göstərici hesab olunur. Gözlənilir ki, yaxın illərdə bu artım daha da sürətlənəcək və Azərbaycanda sığortanın ÜDM-dəki payı dünya standartlarına yaxınlaşacaq.

AzNews.az