- Maraq dairəsi
- 21 Oktyabr 22:37
- 1 627
Rəsm bacarığı: Yaradıcılığın, düşüncənin və özünüifadənin ən saf forması

Rəsm bacarığı insan yaradıcılığının ən qədim və ən dərin ifadə formalarından biridir. Bu bacarıq təkcə estetik zövq və gözəllik duyğusunun göstəricisi deyil, həm də daxili dünyanı, hissləri və düşüncələri vizual formada ifadə etməyin bənzərsiz yoludur. Rəsm çəkmək bir çox insan üçün sadəcə hobbi deyil, həm də özünü tanıma, emosional rahatlama və ünsiyyət vasitəsidir. İnsan beyni vizual təfəkkürə əsaslandığı üçün rəsm bacarığı həm idrak proseslərini, həm yaddaşı, həm də müşahidə qabiliyyətini gücləndirir. Uşaqlıqdan bu bacarığın inkişaf etdirilməsi insanın həyatında uzunmüddətli müsbət təsirlər yaradır, çünki rəsmlə məşğul olan fərd ətraf aləmi daha diqqətlə görməyi, detallar arasında əlaqə qurmağı və vizual harmoniyanı dərk etməyi öyrənir.
Rəsm bacarığı təbii istedadla əlaqələndirilsə də, bu, yalnız başlanğıc nöqtəsidir. Əsl inkişaf davamlı məşq, müşahidə və öyrənmə ilə formalaşır. Hər bir insan müəyyən səviyyədə vizual düşünmə qabiliyyətinə malikdir, sadəcə onu istiqamətləndirmək və təkmilləşdirmək lazımdır. Təcrübə göstərir ki, rəsmi öyrənmək üçün ən əsas faktor motivasiya və səbirdir. Peşəkar rəssamlar belə hər gün çəkməklə öz texnikalarını mükəmməlləşdirirlər. İşıq, kölgə, forma və perspektiv kimi anlayışlar dərin təcrübə və təhlil tələb edir. Rəsm çəkmə prosesi eyni zamanda zehni və emosional tarazlıq yaradır. Çünki insan diqqətini tam şəkildə yaratdığı işə yönəltdikdə, stress səviyyəsi azalır və rahatlıq hissi yaranır.
Elmi araşdırmalar sübut edib ki, rəsm fəaliyyəti beyinin həm sol, həm də sağ yarımkürəsinin aktivliyini artırır. Sağ yarımkürə yaradıcılığa, təsəvvürə və duyğulara cavabdeh olduğu halda, sol yarımkürə məntiqi düşüncə və strukturlaşdırmaya nəzarət edir. Bu balans insanın ümumi intellektual və emosional inkişafına müsbət təsir göstərir. Buna görə də rəsm bacarığı yalnız incəsənət sahəsində deyil, digər peşələrdə də dəyərli bir üstünlük sayılır. Məsələn, memarlıq, dizayn, mühəndislik, moda, reklam və hətta təhsil kimi sahələrdə rəsm düşüncə tərzini zənginləşdirir, yaradıcı problemlərin həllini asanlaşdırır.
Uşaqlarda rəsm bacarığının inkişafı xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Çünki rəsm onların təxəyyülünü genişləndirir, emosional ifadə qabiliyyətini gücləndirir və özünə inam hissi formalaşdırır. Bir uşaq kağız üzərində öz fikrini sərbəst ifadə etdikdə, bu, onun daxili aləminin açılması deməkdir. Psixoloqların fikrincə, uşağın çəkdiyi rəsmlər onun emosional vəziyyəti, qorxuları, arzuları və düşüncə forması barədə çox şey deyə bilər. Valideynlər və müəllimlər bu rəsmləri sadəcə oyun kimi deyil, uşağın özünüifadə vasitəsi kimi qiymətləndirməlidirlər.
Rəsm bacarığı yetkin yaşda da inkişaf etdirilə bilər. Çoxları yanlış olaraq düşünür ki, rəsm öyrənmək üçün mütləq erkən yaşdan başlamaq lazımdır. Halbuki, müasir dövrdə onlarla rəqəmsal platforma və tədris proqramı vasitəsilə istənilən yaşda bu bacarığı formalaşdırmaq mümkündür. Rəsm öyrənmək həm yaradıcılıq, həm də psixoloji baxımdan insanın özünü yenidən kəşf etməsinə şərait yaradır. Fırça və ya qələm tutmaq sadəcə texniki hərəkət deyil, bir növ düşüncəni formaya salmaqdır.
Texnologiyanın inkişafı rəssamlıq sənətinə yeni istiqamətlər qazandırıb. Rəqəmsal rəsm alətləri, planşetlər və proqramlar sayəsində artıq rəsm bacarığı yalnız kətan və boya ilə məhdudlaşmır. Bu, incəsənəti daha demokratik və əlçatan edib. Hər bir insan rəqəmsal platformalarda öz yaradıcılığını ifadə edə bilər. Lakin texnologiya nə qədər inkişaf etsə də, ən vacib olan insanın daxili duyumu, müşahidə qabiliyyəti və estetik hissidir.
Rəsm bacarığı həm də cəmiyyətin mədəni səviyyəsinin göstəricisidir. Tarix boyu xalqların inkişafında incəsənətin, o cümlədən rəssamlığın rolu mühüm olub. Daş dövrünün mağara təsvirlərindən tutmuş renessans dövrünün şah əsərlərinə, oradan da müasir rəqəmsal incəsənətə qədər rəsm insanın dünyanı dərk etmə tərzini əks etdirib. Rəssamlıq insanlıq tarixinin vizual yaddaşıdır – o, mədəniyyətləri, dəyərləri və emosiyaları nəsildən-nəsilə ötürür.
Nəticə etibarilə, rəsm bacarığı sadəcə texniki qabiliyyət deyil, həm də insanın duyğu zənginliyinin, düşüncə dərinliyinin və yaradıcılıq gücünün ifadəsidir. Bu bacarığı inkişaf etdirmək, əslində, öz potensialını reallaşdırmaq deməkdir. İstər professional rəssam, istərsə də sadəcə yaradıcılıqla məşğul olan bir fərd olsun – hər kəs rəsmin gücü ilə dünyaya fərqli baxış qazandırır. Rəsm insanın ruhunu sakitləşdirən, düşüncəsini azad edən və dünyanı daha mənalı göstərən bir körpüdür.
AzNews.az