Şəhərdən qaçış: təbiət niyə ruhun yeni terapiyasıdır?

Şəhər həyatının səs-küyü, beton divarları və süni işıqları insanı tükəndirib. Hər yerdə texnologiya, reklam, tələskənlik… Bütün bunlara cavab olaraq yeni bir tendensiya yaranıb – təbiətə dönüş. İnsanlar getdikcə sadəliyə, sakitliyə və təbiətlə əlaqəyə meyl edir.

“Nature Neuroscience” jurnalının 2024-cü il tədqiqatına görə, təbiətdə 20 dəqiqəlik gəzinti stres hormonlarını 25 faiz azaldır və beyində dopamin balansını bərpa edir. Bu, insanı sakitləşdirir, diqqəti artırır və emosional rifahı gücləndirir.

Təbiətə dönüş həm də psixoloji reaksiya formasıdır. İnsan texnologiyanın sürətinə tab gətirə bilmədikdə, instinktiv olaraq köklərinə qayıtmaq istəyir. Bu, “eko-psixologiya” adlanan yeni elmi istiqamətin əsas mövzusudur. İnsan təbiətdən ayrıldıqca, psixoloji gərginlik artır.

Minimalizm, kənd həyatı, bağçılıq, kamping və ya sadəcə şəhər kənarında bir gəzinti – bunların hamısı eyni məqsədə xidmət edir: təbiətin içində yenidən nəfəs almaq. Hətta “forest therapy” (meşə terapiyası) və “earthing” (torpaqla təmas) kimi anlayışlar da son illərdə məşhurlaşıb. Bu, sadəcə fiziki istirahət deyil, zehni balansı bərpa üsuludur.

İnsan təbiətlə təmasda olanda, zaman hissi dəyişir. Hər şey yavaşlayır, sükut yaranır. Bu da beynin ritmini tənzimləyir. Şəhərdə daim stimullaşan beyin təbiətdə ilk dəfə sakitliklə qarşılaşır və bərpa prosesinə başlayır.

Sosioloqlar qeyd edir ki, təbiətə qayıdış həm də istehlak mədəniyyətinə qarşı səssiz üsyandır. İnsanlar “daha çox şey” istəməkdənsə, “kifayət qədər” anlayışına qayıdır. Təmiz hava, günəş işığı, sadə yemək – bunlar artıq “lüks” hesab olunur.

Bəlkə də təbiətə qayıdış, insanın özünə qayıdışıdır. Çünki biz ondan uzaqlaşdıqca, öz təbiiliyimizi də itirdik. İndi isə yenidən xatırlayırıq: ən dərin rahatlıq, torpağın səsi kimidir – sakit, amma güclü.

AzNews.az