Azərbaycanda brauzer bazarında dəyişən nisbətlər - ŞƏRH

Bu ilin noyabrında Azərbaycan üzrə bütün platformalarda Chrome brauzerinin bazar payı 82,75 faiz səviyyəsinə yüksəlib. Statcounter məlumatları göstərir ki, Chrome həm aylıq, həm də illik müqayisədə artım nümayiş etdirib. Safari geriləyib, Opera və Samsung Internet də pay itirib, Edge isə cüzi artımla ilk beşliyi tamamlayıb. Platforma üzrə bölgü də fərqli dinamikanı ortaya qoyur, kompüterlərdə Chrome üstünlüyünü daha da genişləndirib, mobil cihazlarda isə Safari güclənib, planşetlərdə isə pay bölgüsü daha müxtəlifdir.

Rəqəmlər təkcə yerli tendensiyanı yox, qlobal rəqəmsal ekosistemdə formalaşmış strukturu da əks etdirir. Chrome-un payının Azərbaycanda bu qədər yüksək olması dünya üzrə dominantlığın regional xüsusiyyətlə güclənmiş variantıdır, çünki qlobal pay 63-65 faiz intervalında dəyişir. Yerli rəqəmlərin daha yüksək olması bir neçə amillə izah olunur. Android cihazlarının ölkədə geniş yayılması Chrome-un baza brauzer kimi mövqeyini möhkəmlədir, çünki istifadəçi davranışlarında əvvəlcədən quraşdırılmış tətbiqlərin qalma ehtimalı çox yüksəkdir. Bununla yanaşı, Google xidmətlərinin gündəlik istifadə səviyyəsi artdıqca ekosistem daxilində qalmaq meyli güclənir. Bu birlikdə istifadəçi tərəfdə dəyişmə xərcini yüksəldir və alternativ brauzerlərin geniş kütləyə çatmasını çətinləşdirir.

Safari-nin illik azalma ilə nəticələnən göstəricisi qlobal strukturla uyğunluq təşkil edir. Apple cihazlarının bazar payı regiondan regiona dəyişir və Azərbaycanda onların ümumi penetrasiya səviyyəsi Safari-nin böyüməsini məhdudlaşdırır. Bununla belə, mobil seqmentdə illik artım iPhone satışlarının artması və Apple ekosisteminə daxil olan istifadəçi davranışlarının stabil qalması ilə əlaqələndirilir. Bu dəyişiklik mobil internet bazarında platforma yönümlü seqmentasiyanın davam etdiyini göstərir. Masaüstü seqmentində Safari-nin payının dünya üzrə də aşağı olması bu strukturun ümumi xüsusiyyətidir.

Opera və Samsung Internet-in pay itirməsi həm texniki yeniliklərə rəqabətdə geridə qalma, həm də istifadəçi üstünlüklərinin daha inteqrativ ekosistemlərə yönəlməsi ilə əlaqədardır. Xüsusilə Samsung Internet-in illik 40 faizlik azalması cihaz model dəyişiklikləri və istifadəçi seçimlərində sadələşmə tendensiyasının güclənməsi ilə izah edilə bilər. Müasir istifadəçi daha az sayda əsas tətbiq və daha vahid ekosistemlə işləməyə meyillidir, bu isə istehsalçı brauzerlərinin perspektivini zəiflədir. Desktop mühitində Opera və Firefox-un pay itirməsi də qlobal dinamikanın bir hissəsidir, çünki brauzer bazarında böyük oyunçuların optimallaşdırma, stabil işləmə və təhlükəsizlik yenilənmələrindəki sürəti rəqabət üstünlüyü yaradır.

Planşet seqmentində Chrome-un ciddi aylıq artımı Android planşet satışları və Google xidmətlərinin daha optimallaşdırılmış şəkildə təqdim edilməsi ilə bağlıdır. Safari-nin aylıq azalmasına baxmayaraq illik artım göstərməsi isə Apple planşetlərinin hələ də premium seqmentdə öz mövqeyini qoruduğunu təsdiqləyir. Bu isə cihaz növlərinə görə brauzer paylarının dəyişkən olduğunu, istifadəçi davranışının platformadan asılı şəkildə formalaşdığını göstərir.

Ümumilikdə brauzer bazarında yaranan dəyişikliklər internet istifadə davranışının daha mərkəzləşmiş, daha ekosistem yönümlü modelə keçdiyini göstərir. Chrome-un üstünlüyünü möhkəmləndirməsi, alternativ brauzerlərin isə geri çəkilməsi həm texnoloji uyğunluğun, həm təhlükəsizlik yeniliklərinin, həm də istifadəçi təcrübəsinin inteqrasiya dərəcəsinin artması ilə bağlıdır. Gələcək mərhələdə bazarın inkişaf trayektoriyası platformalararası sinxronlaşma, süni intellektlə güclənmiş brauzer funksiyaları və daha təhlükəsiz internet standartlarının tətbiq reallığı ilə formalaşacaq. Mövcud göstəricilər isə Azərbaycan istifadəçilərinin qlobal tendensiyalara uyğun şəkildə daha funksional və çoxşaxəli xidmətləri birləşdirən brauzerlərə üstünlük verməyə davam etdiyini təsdiqləyir.

Aznews.az