Azərbaycanda ördək əti idxalı niyə artır? - ŞƏRH

Bu ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycanın ördək əti idxalında qeydə alınan artım bazarın həcmi baxımından böyük olmasa da, istehlak strukturu və tədarük coğrafiyası baxımından maraqlı siqnallar verir. Rəsmi statistikaya əsasən, ölkə bu dövrdə 261 min ABŞ dolları dəyərində 61 ton ördək əti idxal edib ki, bu da ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə dəyər ifadəsində 40 faiz, kəmiyyət baxımından isə 30 faiz artım deməkdir. Məlumatlar göstərir ki, artım təkcə həcmlə deyil, idxalın mənbə ölkələri üzrə diversifikasiyası ilə də müşayiət olunur.

Qlobal kontekstdə ördək əti bazarı nisbətən niş seqment hesab olunur və əsasən Asiya ölkələrində, xüsusilə Çin və Cənub-Şərqi Asiyada geniş yayılıb. Avropa və postsovet məkanında isə bu məhsul daha çox restoran sektoru və spesifik istehlak qrupları üçün nəzərdə tutulur. Azərbaycanda idxal həcmlərinin məhdud qalması da məhz bu xüsusiyyətlə bağlıdır. Buna baxmayaraq, son bir ildə müşahidə olunan artım daxili bazarda alternativ quş əti məhsullarına marağın tədricən genişləndiyini göstərir.

Statistik bölgü idxal strukturunda dəyişiklikləri aydın şəkildə ortaya qoyur. Braziliyadan ilk dəfə olaraq 24 ton ördək ətinin idxal edilməsi bu ölkənin quşçuluq məhsulları üzrə qlobal bazarda artan rolunun yerli bazarda da hiss olunmağa başladığını göstərir. Braziliya dünya üzrə quş əti ixracında lider mövqedədir və istehsal miqyası, qiymət üstünlüyü ilə yeni bazarlara çıxış imkanlarını genişləndirir. Azərbaycanda bu ölkədən ördək əti idxalının başlaması tədarük mənbələrinin şaxələndirilməsi baxımından diqqətəlayiq məqamdır.

Rusiya isə hələ də əsas tədarükçü mövqeyini qoruyur. Cari dövrdə Rusiyadan idxal olunan məhsulun dəyərində azalma olsa da, həcmin artması qiymət faktorunun dəyişdiyini göstərir. Bu, həm valyuta məzənnələri, həm də tədarük şərtləri ilə bağlı ola bilər. 2024-cü ildə idxal edilmiş ördək ətinin 71 faizinin Rusiyanın payına düşməsi bu ölkənin hələ də bazarda dominant mövqeyə malik olduğunu təsdiqləyir. Bununla yanaşı, Fransa, Macarıstan və Tailand kimi ölkələrdən az həcmdə idxal edilməsi məhsulun daha çox premium və spesifik seqmentlər üçün nəzərdə tutulduğunu göstərir.

Macarıstandan idxalın kəskin azalması Avropa bazarlarında istehsal xərclərinin artması və logistika xərclərinin yüksəlməsi ilə izah oluna bilər. Əvəzində Tailanddan idxalın kəskin artımı diqqət çəkir. Həcm baxımından bu göstərici kiçik olsa da, artım dinamikası Asiya ölkələrinin quşçuluq məhsullarında rəqabət qabiliyyətinin artdığını göstərir. Bu tendensiya gələcəkdə tədarük coğrafiyasının daha da genişlənə biləcəyini istisna etmir.

Mövcud göstəricilər onu deməyə əsas verir ki, ördək əti idxalındakı artım kütləvi istehlak dəyişikliyindən çox, bazarın tədricən diferensiallaşması ilə bağlıdır. Restoran sektoru, turizm və iaşə sahəsində menyu müxtəlifliyinə olan tələbat bu cür məhsullara marağı artıran əsas amillərdən biridir. Eyni zamanda, idxalın məhdud həcmi yerli quş əti bazarına ciddi təsir göstərmir və daha çox əlavə məhsul seqmenti kimi çıxış edir.

Ördək əti idxalında müşahidə olunan artım Azərbaycanın ərzaq bazarında yeni istehlak tendensiyalarının formalaşdığını göstərən kiçik, lakin diqqətəlayiq göstəricidir. Mənbələrin şaxələndirilməsi və müxtəlif ölkələrdən tədarükün artması bazarın elastikliyini yüksəldir və gələcəkdə bu seqmentdə daha balanslı strukturun formalaşmasına zəmin yaradır.

Aznews.az