- Maraq dairəsi
- 14:33
- 1 525
Kosmik turizmin gələcəyi: Sadəcə əyləncə, yoxsa yeni iqtisadiyyatın başlanğıcı?

Son illərdə texnologiyanın sürətli inkişafı nəticəsində kosmik səfərlər artıq yalnız elm adamlarının və astronavtların payına düşən bir möcüzə olmaqdan çıxıb. Elon Maskın "SpaceX", Cef Bezosun "Blue Origin" və Riçard Bransonun "Virgin Galactic" kimi şirkətləri bu sahədə inqilabi addımlar ataraq kosmik turizmi kommersiya sektoruna gətirib. Artıq Yer kürəsindən kənara çıxmaq bir fantaziya deyil, maddi imkanı və texnoloji marağı olanlar üçün reallaşa bilən bir təcrübədir.
Kosmik turizmin əsas cazibəsi, təbii ki, unikal təcrübə təqdim etməsindədir. Bir neçə dəqiqə çəkən çəkisizlik hissi, Yerin orbitindən möhtəşəm görüntülər və kosmosun sükutunu hiss etmək turizm anlayışına tamamilə yeni bir baxış gətirir. Bununla belə, bu yeni sənaye sadəcə əyləncə sektoru ilə məhdudlaşmır. Ekspertlər hesab edirlər ki, kosmik turizm yaxın gələcəkdə milyardlarla dollarlıq bir iqtisadiyyatın əsas sütunlarından birinə çevrilə bilər.
Bu inkişafın iqtisadi tərəfləri yalnız bilet satışından ibarət deyil. Kosmik səyahət üçün infrastruktur, yeni nəsil raket mühərrikləri, təhlükəsizlik texnologiyaları, hətta kosmik otellərin inşası kimi çoxsaylı sahələrdə iş imkanları yaradılır. Məsələn, Yaponiyanın "Orbital Assembly Corporation" şirkəti artıq Yerin orbitində süni qravitasiya ilə işləyəcək ilk kosmik otel layihəsini təqdim edib və 2030-cu illərdə istifadəyə verməyi planlaşdırır.
Bununla belə, kosmik turizm tənqidlərdən də kənarda deyil. Əsas narahatlıqlardan biri yüksək qiymətlərin bu təcrübəni yalnız çox varlı insanların əlçatan etməsidir. Hazırda Virgin Galactic-in bir nəfərlik uçuş bileti təxminən 450 min ABŞ dollarına başa gəlir. Digər böyük narahatlıq isə ekoloji təsirdir. Raketlərin atmosferə buraxdığı tullantılar və yanacaq istehlakı planetimizin iqlim dəyişikliklərinə əlavə yük yarada bilər. Bu səbəbdən də bir çox ekspert kosmik turizmin uzunmüddətli davamlılığı barədə suallar qaldırır.
Gələcək perspektivinə gəldikdə, kosmik turizm yalnız əyləncə məqsədli səfərlərlə məhdudlaşmaya bilər. Bu texnologiya gələcəkdə kosmik mədənçilik, Yerin orbitində elmi tədqiqat mərkəzləri, hətta Mars və Ay koloniyalarının təməlinin qoyulmasında mühüm rol oynaya bilər.
Beləliklə, kosmik turizmin gələcəyi sadəcə əyləncə sektoru ilə məhdudlaşmır. O, həm texnologiya, həm iqtisadiyyat, həm də bəşəriyyətin kosmosdakı mövqeyinin yenidən müəyyənləşdirilməsində mühüm mərhələ ola bilər. Yeganə məsələ isə bu irəliləyişin hamı üçün əlçatan və ekoloji baxımdan davamlı bir şəkildə həyata keçirilməsidir.
AzNews.az