Mərkəzi Park genişləndirilir - ŞƏRH

Paytaxtın mərkəzində bu miqyasda yaşıllıq sahəsinin yaradılması, ilk növbədə, urbanizasiya ilə balansı qorumaq baxımından strateji əhəmiyyət daşıyır. Bakının son onilliklərdə sürətli tikinti dalğası nəticəsində sıx məskunlaşması fonunda yaşayış mühitinin ekoloji tarazlığının təmin olunması aktual məsələ olaraq qalır. Bu baxımdan Mərkəzi Parkın genişləndirilməsi, təkcə estetik və sosial-funksional rahatlıq deyil, həm də ətraf mühitin qorunması, şəhər iqliminin yumşaldılması və şəhərsalma strukturunda yaşıl infrastrukturun dərinləşdirilməsi məqsədi daşıyır. Dünya təcrübəsi də göstərir ki, böyük şəhərlərdə urban ekosistemlərin sabitliyi üçün şəhər daxilində genişmiqyaslı yaşıllıq sahələrinin təşkili həyati əhəmiyyət kəsb edir. Məsələn, Londondakı Hyde Park və Nyu-Yorkdakı Central Park paytaxt mərkəzində yerləşən yaşıl zonaların həm ekoloji, həm də sosial baxımdan şəhərə verdiyi dəyərin canlı nümunələridir.

Dördüncü mərhələnin xüsusilə konseptual zənginliyi ilə seçilməsi layihənin şəhərsalma baxımından dəyərini daha da artırır. Müxtəlif yaş qrupları və sosial kateqoriyalar üçün nəzərdə tutulmuş funksional zonalar, urban rifahın artırılması və sosial inteqrasiyanın gücləndirilməsi baxımından əhəmiyyətlidir. Bu yanaşma həmçinin şəhərin ictimai məkan strukturunda yeni sosial qovşaqların yaranmasına səbəb olacaq ki, bu da şəhər mədəniyyətinin formalaşması və insan kapitalının inkişafı baxımından müsbət tendensiyadır. Uşaq oyun sahələrinin və idman zonalarının park daxilində yerləşdirilməsi, fiziki aktivlik və sağlam həyat tərzinin təşviqi baxımından əlavə stimul yaradır. Rekreasiya və mədəni tədbirlər zonası isə parkın ictimai funksionallığını genişləndirəcək, onu yalnız istirahət deyil, həm də sosial və mədəniyyət mərkəzi kimi formalaşdıracaq.

Yeni mərhələnin nəqliyyat baxımından optimallaşdırılması və ərazidə qapalı avtodayanacağın təşkili də şəhərsalma baxımından nəzərəçarpacaq bir komponentdir. Bu addım həm ətraf küçələrin yükünü azaldacaq, həm də parkın müasir urbanist prinsip əsasında idarə olunmasına şərait yaradacaq. Hazırda dünyanın bir çox metropoliten şəhərlərində ictimai parklara girişin daha effektiv və əlçatan olması üçün avtomobil axınının tənzimlənməsi və dayanıqlı nəqliyyatın təşviqi əsas strategiya kimi qəbul edilir. Bakı üçün də bu istiqamətdə atılan addımlar, xüsusilə metro çıxışları ilə əlaqələndirilmiş gediş-gəliş infrastrukturu, şəhər sakinlərinin parklardan daha aktiv istifadəsini təşviq edəcək.

Nəzərə almaq lazımdır ki, bu miqyaslı layihənin həyata keçirilməsi iqtisadi baxımdan da əhəmiyyətlidir. Yaşıllıq sahələrinin artırılması, bir tərəfdən torpağın dəyərinin yüksəlməsinə, digər tərəfdən isə ətraf ərazilərdə xidmət sektorunun canlanmasına səbəb olur. Park ətrafındakı ticarət, qida, əyləncə və turizm obyektlərinə tələb artır, bu isə öz növbəsində kiçik sahibkarlığın stimullaşdırılmasına şərait yaradır. Üstəlik, bu kimi layihələr dövlətin uzunmüddətli şəhər planlamasında insan yönümlü siyasətin möhkəmləndirilməsinə xidmət edir. Əhalinin sosial rifahı, ekoloji təhlükəsizlik və şəhər funksionallığı bir nöqtədə birləşərək davamlı inkişaf modelinin qurulmasına təkan verir.

Mərkəzi Parkın genişlənməsi, təkcə Bakının fiziki məkanının dəyişməsi deyil, eyni zamanda urbanizasiyanın keyfiyyət parametrlərinin yüksəldilməsidir. Layihənin ekoloji, sosial və iqtisadi komponentləri inteqrativ şəkildə hazırlanaraq həm paytaxt sakinləri, həm də şəhərə gələn turistlər üçün daha funksional və cəlbedici ictimai məkana çevrilməsini təmin edəcək. Bu kimi təşəbbüslər gələcəkdə digər şəhərlərdə də analoji layihələrin tətbiqi üçün presedent yarada bilər. Ən əsası isə, bu cür layihələr urbanizasiyanın təkcə bina və yollar deyil, insan və təbiət balansı üzərində qurulmasının vacibliyini bir daha önə çıxarır.

Nuray,
Aznews.az