Azərbaycanda gips və anhidrit istehsalının artımı və inşaat sektoruna təsirləri - ŞƏRH

2025-ci ilin yanvar oktyabr aylarında Azərbaycanda 502 min ton gips və anhidrit istehsal edilib ki, bu da ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 14 faiz artımı göstərir. Oktyabrın sonuna ölkədə 69,8 min ton hazır məhsul ehtiyatı mövcuddur ki, bu da daxili tələbatın təminatı və bazar ehtiyatının idarəedilməsi baxımından mühüm göstəricidir. 2024-cü ildə isə ümumi istehsal 570,5 min ton təşkil etmiş və 2023-cü illə müqayisədə 4,8 faiz azalma müşahidə olunmuşdur.

Gips və anhidrit istehsalının artımı Azərbaycanda inşaat sektorunun davamlı genişlənməsi ilə sıx bağlıdır. Qlobal miqyasda tikinti materiallarına olan tələbat artmaqda davam edir və xüsusilə region ölkələrində infrastruktur layihələrinin çoxalması gips bazarına təsir göstərir. Bu baxımdan, istehsalın artırılması yalnız daxili bazarın ehtiyaclarını qarşılamaqla kifayətlənmir, həm də ixrac potensialının genişləndirilməsinə imkan verir. Ehtiyatların mövcudluğu isə tədarük zəncirinin çevikliyini təmin edir və tikinti proseslərində fasilələrin qarşısını alır.

İstehsal artımının əsas səbəblərindən biri texnoloji modernləşmə və istehsal avadanlıqlarının optimallaşdırılmasıdır. Müasir avadanlıqlar sayəsində istehsal həcmi artır, enerji və xammal istifadəsi optimallaşdırılır və məhsul keyfiyyəti beynəlxalq standartlara yaxınlaşır. Qlobal təcrübə göstərir ki, gips və anhidrit istehsalında avadanlıqların səmərəliliyi məhsulun rəqabət qabiliyyətinə birbaşa təsir göstərir. Azərbaycanda tətbiq olunan texnoloji həllər də yerli məhsulların keyfiyyətini yüksəldərək regional bazarlarda rəqabət qabiliyyətini artırır.

Bununla yanaşı, istehsalın artması inşaat sektorunda tələbatın dəyişkənliyini nəzərə almağı tələb edir. Qlobal bazarda gips qiymətləri enerji və logistika xərclərinin təsiri ilə dəyişir və yerli istehsalçılar həm daxili, həm də regional bazarlarda qiymət stabilliyini qorumağa çalışırlar. Eyni zamanda, mövcud ehtiyatlar inşaat layihələrinin sürətləndirilməsi və layihələrin fasiləsiz təminatı baxımından vacib rol oynayır.

Azərbaycanın gips və anhidrit istehsalındakı artım həm də iqtisadi diversifikasiya strategiyasının bir elementidir. Tikinti materiallarının daxili istehsalı xarici asılılığı azaldır, daxili bazarda sabitliyi təmin edir və iqtisadiyyatın digər sektorları üçün əlavə imkanlar yaradır. Qlobal səviyyədə analoji tendensiyalar göstərir ki, regional bazarlarda mövcud istehsal gücləri infrastruktur layihələrinin vaxtında tamamlanmasına və inşaat xərclərinin effektiv idarə olunmasına xidmət edir.

İstehsal və ehtiyat göstəricilərindən çıxış edərək, Azərbaycanın gips və anhidrit sektorunda davamlı artım perspektivi mövcuddur. Texnoloji modernləşmə, bazar ehtiyatlarının idarə edilməsi və regional tələbatın ödənməsi istiqamətində aparılan addımlar uzunmüddətli dayanıqlı inkişaf üçün güclü baza yaradır. Bu isə, öz növbəsində, tikinti sənayesinin möhkəmlənməsinə, daxili bazarın təminatının artırılmasına və regional ixrac imkanlarının genişləndirilməsinə şərait yaradır.

Nuray,

Aznews.az