Qloballaşma və milli kimlik – müasir gəncliyin qarşısında duran çağırışlar

Qloballaşma XXI əsrin ən mühüm proseslərindən biri hesab olunur. Bu anlayış dövlətlərin iqtisadi, siyasi, mədəni və sosial baxımdan daha sıx əlaqəyə girməsini, sərhədlərin əvvəlki qədər sərt təsir göstərməməsini, ideyaların, məhsulların və dəyərlərin sürətlə yayılmasını nəzərdə tutur. Qloballaşma dünyanı kiçik bir kəndə çevirmişdir və indi hər bir ölkədə baş verən hadisə qısa müddətdə bütün bəşəriyyətin diqqət mərkəzinə çevrilir. Bu baxımdan gənclər qloballaşmadan ən çox təsirlənən sosial təbəqədir, çünki informasiya axınına açıqdırlar və müasir texnologiyaları fəal şəkildə istifadə edirlər.

Qloballaşma gənclər üçün çoxsaylı imkanlar yaradır. Onlar müxtəlif ölkələrin mədəniyyəti ilə tanış olur, dil öyrənir, xaricdə təhsil alır, beynəlxalq layihələrdə iştirak edir, dünyagörüşlərini zənginləşdirirlər. Bu proses onların həm intellektual, həm də peşəkar inkişafına müsbət təsir göstərir. Lakin qloballaşma eyni zamanda milli kimlik üçün təhlükələr də yaradır. Xarici mədəniyyətlərin sürətlə yayılması nəticəsində gənclərin bir qismi öz milli dəyərlərinə biganə yanaşa, dil və adət-ənənələrə marağı azalda bilər. Sosial şəbəkələr və kütləvi mədəniyyət nümunələri gənclərin təfəkkürünü formalaşdırır, lakin bəzən milli xüsusiyyətləri kölgədə qoyur. Bu isə gələcək nəsillərin milli kimliyi zəiflətməsi ehtimalını artırır.

Milli kimliyin qorunması hər bir xalq üçün həyati əhəmiyyət daşıyır. Gənclərin vəzifəsi qloballaşmanın yaratdığı imkanlardan istifadə etməklə yanaşı, milli dəyərləri də qorumaqdır. Ana dilində danışmaq, milli musiqiyə, ədəbiyyata və tarixə maraq göstərmək, adət-ənənələri yaşatmaq bu baxımdan əsas amillərdir. Əslində qloballaşma milli kimliyi məhv etmək üçün yox, əksinə, onu zənginləşdirmək üçün bir vasitə ola bilər. Məsələn, milli mədəniyyətin dünyada tanıdılması qloballaşma sayəsində daha da asanlaşır. Azərbaycan gəncləri öz milli musiqisini, incəsənətini və mətbəxini beynəlxalq tədbirlərdə təbliğ etməklə həm kimliyini qoruyur, həm də dünyaya tanıdır.

Nəticə etibarilə, qloballaşma qarşısıalınmaz bir prosesdir və ondan qaçmaq mümkün deyil. Burada əsas məsələ bu prosesin gətirdiyi imkanlardan düzgün istifadə etmək və onun yaratdığı təhlükələrə qarşı hazırlıqlı olmaqdır. Milli kimliyini qoruyan gənclər qloballaşmanın mənfi təsirlərindən uzaq qalacaq, əksinə, müsbət tərəflərini cəmiyyətin inkişafı üçün istifadə edəcəklər. Ən önəmlisi isə odur ki, milli dəyərlərlə müasir dünyanın yeniliklərini birləşdirən gənclər həm öz kimliyini qoruyacaq, həm də beynəlxalq aləmdə layiqli mövqeyə sahib olacaqlar.

AzNews.az