Nepalda sosial media blokadası qanlı toqquşmalara səbəb oldu: 14 ölü, onlarla yaralı

Nepalda hökumətin “Facebook”, “X” (əvvəlki “Twitter”) və “YouTube” da daxil olmaqla ümumilikdə 26 sosial media platformasını bloklamaq qərarı ölkə boyu gərginliyi alovlandırıb. “Associated Press”in məlumatına görə, parlament binasının qarşısında etirazçılarla polis arasında baş verən toqquşmalarda azı 14 nəfər həyatını itirib, onlarla insan isə yaralanıb.

Şahidlərin sözlərinə görə, sosial media məhdudiyyətlərinə qarşı küçələrə çıxan minlərlə insan hökumət qərarının ləğvini tələb edib. Etirazçılar parlament binasına doğru irəlilədikdə polis əvvəlcə gözyaşardıcı qaz və su şırnaqları ilə müdaxilə edib. Lakin gərginliyin artması nəticəsində təhlükəsizlik qüvvələri atəş açmaq məcburiyyətində qaldıqlarını iddia ediblər.

Rəsmi dairələr sosial media platformalarının bloklanmasını ictimai sabitliyin qorunması və milli təhlükəsizliklə əsaslandırır. Bildirilir ki, son aylarda onlayn məkanda dezinformasiya, zorakı çağırışlar və siyasi qütbləşməni dərinləşdirən paylaşımlar çoxalıb. Hökumət rəsmilərinə görə, bu platformalar “qarışıqlığın əsas təşkilatçısına” çevrilib.

Müxalif qüvvələr və vətəndaş cəmiyyəti təşkilatları isə qərarı “söz azadlığının boğulması” kimi qiymətləndirir. Onların fikrincə, sosial şəbəkələrin bağlanması yalnız informasiya mübadiləsini məhdudlaşdırmır, həm də Nepal vətəndaşlarını dünyadan təcrid edir. Etirazçılar bildirirlər ki, hökumət sosial narazılığın səbəblərini həll etmək əvəzinə, insanların səsini susdurmağa çalışır.

Nepalda son onilliklər ərzində siyasi qeyri-sabitlik davam edir. 2006-cı ildə monarxiyanın ləğvindən sonra ölkə respublika quruluşuna keçsə də, sabit demokratik institutların formalaşması ləngiyib. İnkişaf etməyən iqtisadiyyat, korrupsiya və sosial bərabərsizlik vətəndaş narazılıqlarını dərinləşdirib.

Bundan əvvəl də Nepal hökuməti müxtəlif dövrlərdə internet məhdudiyyətlərinə əl atmışdı, lakin bu qədər genişmiqyaslı sosial media blokadası ilk dəfədir tətbiq olunur. Beynəlxalq ekspertlər hesab edirlər ki, bu addım ölkədəki kövrək demokratik proseslərə ciddi zərbə vurur.

Beynəlxalq insan haqları təşkilatları və Qərb ölkələrinin diplomatik nümayəndəlikləri hadisələri diqqətlə izlədiklərini bəyan ediblər. Onlar Nepal hökumətini dinc etirazlara hörmət etməyə, internet azadlıqlarını təmin etməyə və həddindən artıq güc tətbiqindən çəkinməyə çağırırlar.

Analitiklər xəbərdarlıq edirlər ki, hökumət və cəmiyyət arasında dialoq baş tutmasa, ölkədə siyasi böhran daha da dərinləşə bilər. Sosial media blokadası yalnız etirazların katalizatoru deyil, həm də hökumətə qarşı etimad böhranının yeni mərhələsi kimi dəyərləndirilir.

Nepalda baş verənlər bir daha göstərir ki, rəqəmsal azadlıqlar müasir dövrdə təkcə kommunikasiya vasitəsi deyil, həm də siyasi sabitliyin və ictimai etimadın əsas sütunlarından biridir.

AzNews.az