Qiyabi, yoxsa əyani təhsil?- Müasir gəncliyin seçim dilemması

Təhsil həyatın ən vacib mərhələlərindən biridir və hər kəsin gələcək uğuruna birbaşa təsir göstərir. Müasir dünyada texnologiyanın və çevik həyat tərzinin inkişafı ilə birlikdə təhsil formaları da dəyişib. Artıq gənclər və böyüklər qarşısında iki əsas seçim dayanır: ə y a n i (gündəlik iştirakla keçirilən) və q i y a b i (məsafədən, öz vaxtında öyrənilən) təhsil forması. Hər iki modelin üstünlükləri və çatışmazlıqları var və düzgün seçim insanın məqsədlərindən, həyat tərzindən və məsuliyyət səviyyəsindən asılıdır.

Əyani təhsil klassik təhsil formasıdır və tələbənin müəllim, qrup yoldaşları və universitet mühiti ilə canlı ünsiyyətini təmin edir. Bu formada dərslərdə iştirak, müzakirələr, təcrübə proqramları və sosial münasibətlər daha aktiv olur. Əyani təhsil xüsusilə yeni bilikləri praktik şəkildə mənimsəmək və komanda bacarıqlarını inkişaf etdirmək üçün əvəzsizdir. Həmçinin bu sistem intizam yaradır, tələbəni müəyyən cədvələ və məsuliyyət hissinə alışdırır.

Digər tərəfdən, qiyabi təhsil çeviklik və azadlıq verir. İşləyən, ailə məsuliyyəti daşıyan və ya uzaq ərazilərdə yaşayan insanlar üçün bu sistem ideal variant sayılır. Qiyabi təhsildə insan öz vaxtını özü idarə edir, dərsləri fərdi şəkildə mənimsəyir və çox vaxt öz məsuliyyətinə əsaslanır. Bu təhsil forması özünüidarə, planlaşdırma və intizam kimi vacib keyfiyyətləri formalaşdırır.

Lakin hər iki təhsil növünün də çatışmazlıqları mövcuddur. Əyani təhsil daha çox vaxt və maddi resurs tələb edir. Qiyabi təhsil isə sosial əlaqələrin zəifləməsinə, praktiki biliklərin az olmasına və bəzən motivasiyanın azalmasına səbəb ola bilər. Buna baxmayaraq, son illərdə onlayn platformalar, video dərslər və virtual müzakirələr qiyabi təhsilin bu boşluğunu xeyli dərəcədə doldurub.

Əslində sual “hansı daha yaxşıdır?” deyil, “hansı mənim üçün daha uyğundur?” olmalıdır. Əgər insan öyrənməyə canlı mühitdə, dinamik ritmdə daha yaxşı fokuslana bilirsə, əyani təhsil idealdır. Əgər o, öz sürətində, sərbəst şəkildə öyrənməyi və vaxtını planlaşdırmağı üstün tutursa, qiyabi təhsil daha məqsədəuyğundur.

Nəticə olaraq, hər iki təhsil forması insanı bilik və bacarıqla silahlandırır, sadəcə yanaşma və şərait fərqlidir. Əsas məsələ hansı təhsil növünün seçilməsindən asılı olmayaraq, öyrənmə motivasiyasını itirməmək, özünü daim inkişaf etdirmək və məsuliyyətlə bilik qazanmaqdır. Çünki təhsilin uğuru sistemdə deyil, öyrənməyə münasibətdə gizlidir.

AzNews.az