Ailədaxili şiddət: Səssiz evlərin böyük fəryadı

Ailədaxili şiddət cəmiyyətin ən ağrılı, lakin çox vaxt gizlədilən sosial problemlərindən biridir. Bu, təkcə fiziki zorakılıq deyil, həm də psixoloji, iqtisadi və emosional təzyiq formalarında özünü göstərən çoxşaxəli bir zorakılıq növüdür. Ailə — sevgi, anlayış və təhlükəsizlik məkanı olmalıykən, bəzən orada qorxu, ağrı və susqunluq hökm sürür. Bu vəziyyət təkcə fərdlərin deyil, bütövlükdə cəmiyyətin mənəvi sağlamlığını sarsıdır.

Ailədaxili şiddət çox zaman qadınlara və uşaqlara qarşı yönəlir, lakin kişilər və yaşlı insanlar da bu problemin qurbanı ola bilirlər. Ən təhlükəlisi isə budur ki, zorakılıq çox vaxt “ailə məsələsi” kimi gizlədilir və bu, təqsirkarın məsuliyyətdən yayınmasına, zərərçəkənin isə qorxu və utanc içində susmasına səbəb olur. Halbuki ailədaxili şiddət şəxsi məsələ deyil — bu, insan hüquqlarının pozulmasıdır.

Şiddətin kökləri çox dərindədir: sosial ədalətsizlik, patriarxal düşüncə, iqtisadi asılılıq, təhsil çatışmazlığı və emosional idarəetmənin zəifliyi. Bəzi insanlar uşaqlıqdan zorakılığın “nizam yaratmaq” vasitəsi olduğuna inanaraq böyüyürlər və sonradan eyni modeli öz ailələrinə tətbiq edirlər. Bu, nəsildən-nəslə ötürülən travmanın acı dövranıdır.

Ailədaxili zorakılığın nəticələri çox ağırdır. Fiziki travmalar bərpa oluna bilər, lakin psixoloji izlər uzun illər silinmir. Zorakılığa məruz qalan uşaqda qorxu, inamsızlıq, aqressiya və ya özünə qapanma kimi davranış pozuntuları yaranır. Qadınlar öz dəyərlərini və azadlıq hissini itirir, yaşlılar isə həm fiziki, həm də mənəvi tənhalıq içində əzab çəkirlər.

AzNews.az

Cəmiyyətin bu problemə susqun qalması zorakılığın davamını təmin edir. Hər bir insan zorakılığın qarşısını almaqda rol oynaya bilər — qonşu, dost, müəllim və ya sadəcə şahid olan biri. Zərərçəkənlər üçün yardım xətləri, sosial müdafiə proqramları və hüquqi mexanizmlər mövcuddur, lakin əsas məsələ insanların bu imkanlardan xəbərdar olması və onlardan istifadə etməkdən çəkinməməsidir.

Zorakılığın kökündə dayanan ən böyük yanlışlıq sevginin nə olduğunu bilməməkdir. Sevgi hökmranlıq deyil, anlayışdır; qorxu deyil, inamdır; təhqir deyil, dəyər verməkdir. Ailədə zorakılığa yer yoxdursa, orada güvən, inkişaf və xoşbəxtlik üçün yer var deməkdir.

Nəticə olaraq, ailədaxili şiddətlə mübarizə yalnız qanunla deyil, həm də maarifləndirmə, empatiya və sosial məsuliyyətlə mümkündür. Hər bir ailə üzvü bilməlidir ki, zorakılıq susmaqla yox olmur — əksinə, səssizliyin içində böyüyür. Səssizliyi sındırmaq, qorxunu dayandırmaq və şiddətin qarşısında dayanmaq həm cəsarət, həm də insanlıq borcudur.