Mopedsürücülər üçün vəsiqə tələb ediləcək - ŞƏRH

Azərbaycanda moped idarə etmək üçün sürücülük vəsiqəsinin tələb olunması ilə bağlı təklif edilən qanun dəyişikliyi son illərdə ölkədə artan moped və skuter istifadəsinin doğurduğu təhlükəsizlik, qeydiyyat və hüquqi tənzimləmə problemlərinə cavab kimi qiymətləndirilir. Məsələnin aktuallığı həm sosial, həm də iqtisadi aspektlərdə özünü göstərir. Şəhər nəqliyyatında çevik və ucuz alternativ kimi yayılmış bu vasitələrin idarə edilməsində təcrübə və bilik çatışmazlığı nəticəsində baş verən hadisələrin çoxalması tənzimləmənin zəruriliyini ortaya çıxarıb. Yeni qanun layihəsi ilə moped sürücüləri üçün vəsiqə tələbinin tətbiqi, həmçinin bu vasitələrin dövlət qeydiyyatına alınması nəqliyyat təhlükəsizliyinin və hesabatlılığın artırılması baxımından mühüm addım sayılır.

Son illərdə həm Bakıda, həm də regionlarda moped və elektrik skuter kimi yüngül nəqliyyat vasitələrinin sayı kəskin artıb. Bu artım bir tərəfdən ekoloji baxımdan müsbət tendensiya kimi qəbul olunur, çünki belə vasitələr yanacaq sərf etmir, hava çirklənməsini azaldır və urban nəqliyyat sıxlığını müəyyən dərəcədə yüngülləşdirir. Digər tərəfdən isə, normativ boşluq, təhlükəsizlik qaydalarına əməl etməmək və qeydiyyatsız idarəetmə halları qəzalılıq riskini artırıb. Azərbaycan polis orqanlarının məlumatlarına əsasən, son illərdə mopedlərlə bağlı yol-nəqliyyat hadisələrinin sayı hiss ediləcək dərəcədə artıb və bu hadisələrin əksəriyyəti sürücülərin təlim keçməməsi, qoruyucu vasitələrdən istifadə etməməsi və yol nişanlarını tanımaması ilə bağlı olub. Belə şəraitdə sürücülük vəsiqəsi tələbi hüquqi məsuliyyət və davranış mədəniyyətini artırmaq məqsədi daşıyır.

Dünya təcrübəsi göstərir ki, bir çox ölkələrdə moped və ya 50 kubsantimetrə qədər mühərrikli vasitələrin idarə edilməsi üçün xüsusi kateqoriyalı sürücülük vəsiqəsi tələb olunur. Məsələn, Avropa İttifaqı ölkələrində bu cür vasitələr üçün A1 və ya AM kateqoriyası mövcuddur və sürücülər minimal təlim və imtahan prosedurundan keçməlidirlər. Bu sistem yol təhlükəsizliyini artırmaqla yanaşı, həm də sığorta və qeydiyyat proseslərini asanlaşdırır. Azərbaycanda da bu yanaşmanın tətbiqi bazarı və istifadə mədəniyyətini sivil qaydalara uyğunlaşdırmaqla, gələcəkdə həm hüquqi, həm də sosial baxımdan nizamlı mexanizmin formalaşmasına şərait yaradacaq.

Qanun layihəsində mopedlərin dövlət qeydiyyatına alınması və uçotunun aparılması da ayrıca əhəmiyyət daşıyır. Bu addım həm oğurluq hallarının qarşısını almağa, həm də vergi və sığorta sistemlərinin bu seqmentə inteqrasiyasına imkan yaradacaq. Eyni zamanda, mopedlər üçün yalnız yolun sağ kənarı ilə hərəkət etmə tələbinin aradan qaldırılması nəqliyyat axınının daha çevik və təhlükəsiz təşkilinə xidmət edəcək, lakin bu dəyişikliklə paralel şəkildə sürücülərin yol davranış mədəniyyəti və məsuliyyət hissəsinin gücləndirilməsi zəruridir.

Digər mühüm dəyişikliklərdən biri mopeddə yük daşınmasına dair məhdudiyyətlərlə bağlıdır. Belə ki, mopedin uzunluğu və ya enindən 0,5 metrdən artıq çıxan yük daşımaq qadağan olunur. Bu qərar həm təhlükəsizlik baxımından, həm də şəhər mühitində hərəkət axınının qorunması üçün əhəmiyyətlidir. Çünki son illərdə xüsusilə kuryer xidmətlərində qeyri-standart yüklərlə hərəkət edən mopedsürücülərin yaratdığı təhlükə həm piyadalar, həm də digər nəqliyyat vasitələri üçün ciddi risk doğurub. Yeni tənzimləmə bu halların qarşısını alacaq və peşəkar kuryer şirkətləri üçün də fəaliyyət standartlarını yüksəldəcək.

Ümumilikdə, təklif edilən dəyişikliklər Azərbaycanda moped və oxşar yüngül nəqliyyat vasitələrinin istifadəsinin sistemləşdirilməsi, sürücülərin məsuliyyətinin artırılması və təhlükəsizliyin təmin olunması istiqamətində zəruri addım kimi qiymətləndirilə bilər. Bu dəyişikliklərin tətbiqi ilə paralel maarifləndirmə işləri aparılmalı, sürücülük təlimləri üçün əlçatan və praktik mexanizmlər yaradılmalıdır. Əgər bu mərhələlər ardıcıl və koordinasiyalı şəkildə həyata keçirilərsə, yeni qaydalar həm ictimai təhlükəsizlik, həm də şəhər nəqliyyatının dayanıqlılığı baxımından müsbət nəticə verə bilər.

Nuray,

Aznews.az