Tikinti sahəsində bədbəxt hadisə: 2005-ci il təvəllüdlü gənc dağıntılar altında

Sumqayıt şəhərində yeni tikilən yaşayış binalarından birində baş verən bədbəxt hadisə ictimaiyyətdə dərin narahatlıq yaradıb. “Report”un yerli bürosunun yaydığı məlumata əsasən, hadisə şəhərin 10-cu mikrorayon ərazisində yerləşən tikinti sahəsində baş verib. İlkin məlumata görə, həmin ərazidə tikinti işləri görülən zaman naməlum səbəbdən konstruksiya uçub və nəticədə 2005-ci il təvəllüdlü Ariz Ağayarov dağıntıların altında qalıb. Hadisə baş verən andan etibarən əraziyə Fövqəladə Hallar Nazirliyinin (FHN) xilasedici qüvvələri cəlb olunub, axtarış-xilasetmə tədbirləri həyata keçirilir. FHN əməkdaşları hadisə yerində müvafiq təhlükəsizlik tədbirlərini alaraq dağıntılar altında qalan şəxsin xilas olunması və digər mümkün risklərin qarşısının alınması istiqamətində operativ fəaliyyət göstərirlər.

Tikinti sahələrində baş verən bu cür hadisələr bir daha göstərir ki, inşaat sektorunda təhlükəsizlik standartlarının tam tətbiq olunması və nəzarətin gücləndirilməsi vacibdir. Tikinti sahələrində aparılan işlər insan həyatına birbaşa təsir etdiyindən, hər bir addımda əməyin mühafizəsi qaydalarına əməl olunması, tikinti materiallarının keyfiyyəti, texniki avadanlıqların istismarı, eləcə də tikinti sahəsinin işçiləri üçün təhlükəsiz şəraitin yaradılması əsas prioritetlərdən olmalıdır. Təəssüf ki, bəzi hallarda podratçı şirkətlər bu sahədə ya qənaət etmək, ya da vaxt qazanmaq məqsədilə lazımi təhlükəsizlik tədbirlərinə laqeyd yanaşır və nəticədə belə faciəvi hadisələr baş verir.

Azərbaycanda tikinti sektorunun sürətli inkişafı fonunda infrastruktur layihələrinin sayı artdıqca bu sahədə işçi qüvvəsinə olan tələbat da yüksəlir. Bəzən təcrübəsiz işçilərin və ya kifayət qədər peşə hazırlığı olmayan fəhlələrin işə cəlb edilməsi, eləcə də yaş həddinin nəzərə alınmaması müəyyən risk faktorlarına çevrilə bilər. Ariz Ağayarovun da 2005-ci il təvəllüdlü olması bu məsələdə əlavə suallar doğurur. Əgər həmin şəxs rəsmi əmək müqaviləsi olmadan işə cəlb edilibsə və ya azyaşlı kimi qeyri-qanuni iş şəraitində çalışırdısa, bu, həm tikinti şirkəti, həm də işəgötürənlər üçün ciddi hüquqi nəticələr doğura bilər. Mövcud qanunvericiliyə əsasən, yetkinlik yaşına çatmayan şəxslərin ağır və təhlükəli işlərdə çalışması qadağandır.

Tikinti sahələrində baş verən qəzalarla bağlı statistik göstəricilər də bu məsələnin nə qədər aktual olduğunu sübut edir. Son illərdə aparılan araşdırmalara əsasən, tikinti sektoru əməyin mühafizəsi qaydalarının pozulması nəticəsində baş verən bədbəxt hadisələrin ən çox qeydə alındığı sahələrdən biridir. Ən çox rast gəlinən hadisələr arasında hündürlükdən yıxılma, materialların aşması, texniki avadanlıqların düzgün işləməməsi və tikinti konstruksiyalarının çökməsi kimi hallar yer alır. Bu cür hallar həm insan itkisinə, həm də tikinti şirkətləri üçün böyük maliyyə və hüquqi məsuliyyətə səbəb olur.

Hazırda hadisə ilə bağlı aidiyyəti hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən araşdırma aparılır. Hadisənin dəqiq səbəbləri ekspertiza və istintaq tədbirlərindən sonra müəyyənləşəcək. Araşdırmalar zamanı tikinti sahəsinin kimə məxsus olduğu, iş icraçısının kimliyi, istifadə olunan materialların keyfiyyəti, tikintiyə nəzarət mexanizminin olub-olmaması və işçi heyətinin əmək müqaviləsi ilə işləyib-işləmədiyi kimi mühüm məqamlar araşdırılır. Əgər məsuliyyət daşıyan tərəflər müəyyənləşərsə, bu zaman onlar qanunvericilik çərçivəsində cəzalandırılacaqlar.

Bu kimi hadisələr bir daha onu göstərir ki, ölkədə tikinti sektorunda nəzarət mexanizmləri daha da gücləndirilməli, tikinti obyektləri daha sıx şəkildə yoxlanmalı və hər hansı təhlükəsizlik pozuntusu dərhal aradan qaldırılmalıdır. Həmçinin əmək bazarında azyaşlıların və ya qeyri-qanuni işçi qüvvəsinin cəlb olunmasının qarşısı alınmalı, bu sahədə ictimai nəzarət gücləndirilməlidir. Media və ictimai təşkilatlar da bu prosesdə fəal iştirak etməli, cəmiyyət bu kimi hallara biganə qalmamalıdır.

Sonda onu da qeyd etmək lazımdır ki, baş verən bu hadisə təkcə bir şəxsin deyil, bütövlükdə bir sistemin nə qədər həssas olduğunu nümayiş etdirir. Hər bir insan həyatı dəyərlidir və bu dəyərin qorunması dövlət, cəmiyyət və biznes subyektlərinin birgə məsuliyyətidir. Ariz Ağayarovun dağıntılar altından sağ çıxması ümidi ilə axtarış-xilasetmə işlərinin uğurla tamamlanması gözlənilir. Hadisənin bütün hüquqi və texniki aspektləri araşdırıldıqdan sonra ictimaiyyətə əlavə məlumat veriləcəyi ehtimal olunur.

AzNews.az