Yeni binalarda enerji effektivliyi üzrə pasportlaşdırmanın iqtisadi və texniki təsirləri - ŞƏRH

Milli Məclisdə müzakirəyə çıxarılan "Enerji resurslarından səmərəli istifadə və enerji effektivliyi haqqında" qanun layihəsinə əsasən, Azərbaycanda yeni tikilən, yenidən qurulan və əsaslı təmir olunan yaşayış və qeyri-yaşayış binaları enerji effektivliyi üzrə məcburi pasportlaşdırılacaq. Bu tədbir enerji səmərəliliyinin yüksəldilməsi və tikinti sektorunda müasir standartların tətbiqi baxımından strateji əhəmiyyət kəsb edir və uzun müddət davamlı enerji istifadəsi siyasətinin bir hissəsi kimi qiymətləndirilir. Pasportlaşdırma istisnalarla yanaşı, əsasən geniş əhalinin istifadəsində olan və iqtisadi dövriyyəsi yüksək olan tikililərə şamil olunacaq, istismarda olan binalar isə bu mərhələdə tələbə daxil edilməyəcək.

Enerji effektivliyi üzrə pasportlaşdırmanın tətbiqi beynəlxalq təcrübədə uzun illərdir ki, enerji resurslarının səmərəli istifadəsi və ekoloji dayanıqlığın təmin olunması məqsədilə geniş şəkildə tətbiq olunur. Avropa İttifaqının 2010-cu ildən qüvvəyə minmiş Energy Performance of Buildings Directive direktivi çərçivəsində üzv ölkələrdə bütün yeni tikilən və əsaslı təmir olunan binaların enerji sertifikatı ilə təmin edilməsi məcburidir. Belə yanaşma binaların enerji sərfiyyatını izləmək, istilik və elektrik itkisini azaltmaq və karbon emissiyalarını minimuma endirmək imkanını verir. Azərbaycan da bu sahədə qlobal standartlara uyğun addımlar atmaqla enerji səmərəliliyi sahəsində hüquqi və texniki tənzimləməni gücləndirir.

Qanun layihəsi, enerji effektivliyi pasportlaşdırmasının yalnız yeni və əsaslı təmir olunan binalara şamil edilməsini nəzərdə tutmaqla, həm tikinti sektorunun maliyyə yükünü balanslaşdırır, həm də iqtisadi baxımdan real icra imkanları yaradır. Bu yanaşma eyni zamanda tikinti şirkətlərini enerji səmərəliliyi layihələrinə investisiya qoymağa təşviq edir, material və texnologiya seçimində innovativ həllər tətbiqinə şərait yaradır. Pasportlaşdırma nəticəsində binaların istilik itkiləri, soyutma və işıqlandırma sərfiyyatı, enerji istehsal və tədarükü üzrə konkret göstəricilər qeyd ediləcək ki, bu da həm sahibkarlar, həm də dövlət qurumları üçün məlumatlı qərarvermə prosesini asanlaşdıracaq.

Azərbaycanın geosiyasi və iqtisadi kontekstində enerji səmərəliliyi tələblərinin gücləndirilməsi, enerji idxalından asılılığın azaldılması və binalarda əməyin optimallaşdırılması baxımından da əhəmiyyətlidir. Enerji pasportları tikililərin enerji təsirini qiymətləndirməyə imkan verəcək, eyni zamanda urbanizasiya prosesində davamlı inkişaf prinsiplərinin tətbiqinə zəmin yaradacaq. Məsələn, Bakı şəhəri və digər iri şəhərlərdə yeni yaşayış komplekslərinin pasportlaşdırılması nəticəsində istilik və elektrik sərfiyyatında əhəmiyyətli azalma müşahidə oluna bilər ki, bu da dövlət büdcəsinin enerji xərclərinin optimallaşdırılmasına töhfə verəcək.

Nazirlər Kabineti tərəfindən təsdiq olunacaq qaydalar vasitəsilə pasportlaşdırmanın texniki standartları, sertifikatların verilməsi və izləmə mexanizmləri dəqiq müəyyən ediləcək. Bu, həm enerji istehlakının şəffaflığını təmin edəcək, həm də tikinti obyektlərinin keyfiyyətinə nəzarəti gücləndirəcək. Ümumiyyətlə isə, enerji effektivliyi üzrə məcburi pasportlaşdırmanın tətbiqi Azərbaycan üçün texnoloji, iqtisadi və ekoloji baxımdan strateji əhəmiyyətə malikdir. Bu, tikinti sektorunun modernləşdirilməsi, enerji sərfiyyatının optimallaşdırılması və dayanıqlı inkişaf hədəflərinin reallaşdırılması istiqamətində mühüm addım kimi qiymətləndirilə bilər. Eyni zamanda, qanun layihəsi beynəlxalq praktikaya uyğunluğu ilə dövlətin institusional imicini gücləndirir və iqtisadi subyektlər üçün uzunmüddətli planlaşdırma imkanlarını genişləndirir.

Nuray,

Aznews.az