Azərbaycanın yaşıl enerji strategiyası: Bərpa olunan mənbələrin inkişafı və qlobal əhəmiyyət

Azərbaycan nümunə göstərməkdə davam edir. Azərbaycan 2030-cu ilə qədər ümumi gücü 2,7 GVt olan külək və günəş elektrik stansiyaları tikməyi planlaşdırır. Bunu II Bakı İqlim Fəaliyyəti Həftəsinin (BİFH) ikinci günü çıxışı zamanı Azərbaycanın energetika naziri Pərviz Şahbazov deyib. Onun sözlərinə görə, bu addım ölkəmizdə bərpa olunan enerji mənbələrinin quraşdırılmış gücünü üç dəfə artıraraq 4 GVt-a çatdıracaq və 3,2 milyon ton istixana qazı emissiyasının qarşısını alacaq.

Azərbaycanın enerji siyasəti son illərdə köklü şəkildə dəyişərək ənənəvi fosil yanacaqlardan bərpa olunan enerji mənbələrinə doğru yönəlib. Bu, təkcə iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə üçün deyil, həm də ölkənin iqtisadi, sosial və ekoloji dayanıqlığının təmin edilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır. Dünyada karbon emissiyalarının azaldılması və təmiz enerjiyə keçid sürətləndiyi bir dövrdə Azərbaycanın bu sahədə nümayiş etdirdiyi iradə və konkret addımlar region ölkələri üçün nümunə hesab oluna bilər.

Bərpa olunan enerji sahəsində nəzərdə tutulan layihələr ölkənin enerji balansında mühüm dönüş nöqtəsi yaradacaq. Külək və günəş stansiyalarının tikintisi ilə 4 GVt-lıq quraşdırılmış gücə nail olmaq Azərbaycanı Cənubi Qafqazın yaşıl enerji mərkəzinə çevirmə potensialına malikdir. Bu göstərici yalnız daxili tələbatı ödəməklə məhdudlaşmayacaq, eyni zamanda ixrac imkanlarını da artıracaq. Avropa İttifaqı ölkələri və digər qonşu bazarlar üçün alternativ enerji mənbələrinin təminatçısına çevrilmək Azərbaycanın strateji maraqları ilə üst-üstə düşür.

Enerji sektorunda aparılan bu dəyişikliklər həmçinin ekoloji yükün azalmasına ciddi töhfə verəcək. İllik 3,2 milyon ton istixana qazı emissiyasının qarşısının alınması təkcə ölkədaxili ekoloji vəziyyəti yaxşılaşdırmayacaq, həm də Azərbaycanın beynəlxalq iqlim öhdəliklərinin icrasında önəmli rol oynayacaq. Bu addımlar Paris Sazişi və digər qlobal iqlim təşəbbüsləri çərçivəsində üzərinə götürülmüş öhdəliklərin uğurla yerinə yetirildiyini nümayiş etdirir.

Azərbaycanın yaşıl enerji siyasəti həm də iqtisadi baxımdan böyük üstünlüklər yaradır. Yeni enerji layihələri minlərlə iş yeri yaradacaq, yerli istehsalın inkişafına təkan verəcək, həmçinin xarici sərmayədarların marağını cəlb edəcək. Son illərdə beynəlxalq şirkətlərlə imzalanmış müqavilələr göstərir ki, Azərbaycan bu sahədə ciddi tərəfdaşlıqlar quraraq texnologiya və kapital axınını təmin edə bilir. Bu isə ölkənin enerji bazarında rəqabət qabiliyyətini gücləndirir.

Sosial aspektdən yanaşdıqda, bərpa olunan enerji layihələri regionların inkişafına da mühüm təsir göstərəcək. Külək və günəş stansiyalarının əksəriyyəti paytaxtdan kənar ərazilərdə inşa olunduğundan, bu, bölgələrdə infrastrukturun yenilənməsinə, yeni iş imkanlarının yaradılmasına və əhalinin rifahının yüksəldilməsinə şərait yaradacaq. Həmçinin təmiz enerji mənbələrinin istifadəsi insanların sağlamlığına müsbət təsir göstərəcək, atmosferin və su ehtiyatlarının çirklənməsinin qarşısını alacaq.

Azərbaycanın yaşıl enerji strategiyası yalnız daxili siyasətlə məhdudlaşmır, həm də xarici əlaqələrdə mühüm rol oynayır. Avropa ölkələrinin enerji təhlükəsizliyi məsələsində alternativ mənbələrə olan tələbatı fonunda Azərbaycanın təmiz enerji ixracı üzrə potensialı böyük maraq doğurur. Bu istiqamətdə artıq danışıqlar aparılır və bir sıra layihələr gündəmdədir. Beləliklə, Azərbaycan enerji ixracında neft və qazla yanaşı, günəş və küləyi də ön plana çıxarmaqla özünü qlobal enerji xəritəsində yeni statusda təqdim edir.

Nəticə etibarilə, Azərbaycanın 2030-cu ilə qədər 2,7 GVt-lıq külək və günəş stansiyalarının inşasını planlaşdırması ölkənin gələcək inkişafında strateji dönüş nöqtəsidir. Bu təşəbbüs iqtisadiyyatın diversifikasiyası, ekoloji dayanıqlığın təmin olunması, sosial rifahın artırılması və beynəlxalq əməkdaşlıqların gücləndirilməsi baxımından əhəmiyyətli rol oynayacaq. Azərbaycanın yaşıl enerji istiqamətində atdığı addımlar həm region, həm də dünya üçün nümunəvi model ola bilər və ölkənin iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə qlobal liderliyini möhkəmləndirəcək.

AzNews.az